NIEUW
Beardfish – Torrential Downpour
Van het album “Songs For Beating Hearts” (InsideOut / Sony Music, 2024)

““Beardfish was een Zweedse progressieve-rockband.” Zo begint de Nederlandse Wikipediapagina voor het lemma ‘Beardfish’. Op zich geen onbegrijpelijke zin, want in 2016, na vijftien jaar en acht albums, maakten de mannen bekend dat ze, in verband met “onenigheden en diverse moeilijkheden” uit elkaar gingen. Nu echter, acht jaar later, zijn ze terug. Het zaadje voor die hereniging werd geplant in 2021 (heeft corona dan eindelijk iets goeds opgeleverd?), toen die onenigheden werden opgeheven en de bandleden moesten erkennen dat ze elkaar gemist hadden. In 2005, ten tijde van het album “The Sane Day” was Beardfish even de topper van de maand, maar bij de volgende platen, beginnende bij de twee “Sleeping In Traffic”-delen, was de glans er wel al een beetje vanaf. Dat neemt niet weg dat Beardfish daarna nog wel mooie platen maakte, maar de Zweden lieten er de progressieve hoogstandjes wat op achterwege ten faveure van meer rechttoe-rechtaan hard- en grungerock. Gek genoeg was de laatste plaat voor de breuk, “+4626-COMFORTZONE”, weer een sterk album. Hoe dan ook, Beardfish is weer helemaal terug met een plaat die voor het grootste deel teruggrijpt op die progressieve beginjaren. Dat betekent dat je weer elementen uit de muziek van Yes hoort, en Spock’s Beard en The Beatles. Niet meer zo uitbundig of nadrukkelijk virtuoos, de mannen zijn een stukje ouder geworden immers, maar wel met datzelfde vuur en aanstekelijk enthousiasme. En inmiddels heeft Beardfish natuurlijk gewoon een eigen stijl, die aan al die invloeden een laagje Zweeds gruis toevoegt. Naast een aantal kortere en langere stukken bevat de plaat ook een epos van dik twintig minuten in de vorm van “Out In The Open”, opgeknipt in vijf losse stukken. Een ander hoogtepunt is het door ons gekozen, acht minuten durende, “Torrential Downpour”: een emotioneel nummer over verlies en liefde. De song gaat gaat over de dood van de vader van bandleider/gitarist/toetsenist/componist Rikard Sjöblom (tevens bekend van Big Big Train).” (bron: Progwereld) Websites:
https://www.facebook.com/beardfish/ .

NIEUW
Brøter, Arild - The Living Daylights Suite
- Capsule In Space
Van "A Spectre Of Sounds (James Bond Music Reimagined)" (Apollon Records, 2024)

Arild Brøter kennen we bij Xymphonia als de bandleider/drummer/producer van de instrumentale Noorse band Pymlico, die sinds 2011 zeven albums heeft afgeleverd; de eerste drie in eigen beheer, de volgende vier via het eveneens Noorse Apollon Records. Pymlico was aanvankelijk sterk beïnvloed door de instrumentale kant van het Genesis van de tweede helft van de jaren zeventig. Vanaf het vierde album "Meeting Point" (2016) kropen er langzamerhand andere invloeden in de muziek. Vooral het aandeel van jazzrock en fusion werd per album groter, wat op het recentste werkstuk “Supermassive” (2022) resulteerde in een sound die ergens in de buurt ligt van die van Snarky Puppy en Mezzoforte. Na al die Pymlico-albums had Brøter behoefte aan een muzikale zijstap en die vond hij in zijn levenslange fascinatie voor James Bond. Dat begon in zijn jeugd bij de films en breidde zich later uit naar de originele boeken van Ian Fleming. Ieder detail of weetje rond 007 heeft inmiddels zijn obsessieve aandacht. Natuurlijk dus ook de filmmuziek en dan niet alleen maar de iconische titelsongs maar juist de rest van de soundtracks. Brøters zijstap werd dus een bewerking van allerlei Bond-thema's, die hij met elkaar heeft verweven in pakkende songs en suites, gegoten in een symfonische rockarrangement. "A Spectre Of Sounds (James Bond Music Reimagined)" is daarvan het resultaat en we moeten zeggen dat we behoorlijk onder de indruk zijn van dit album. Oude Pymlico-liefhebbers die het symfonische rockelement een beetje misten in het latere werk zullen ermee verguld zijn. Brøter speelt veel instrumenten zelf (drums, percussie, keyboards, bas, gitaar) maar wordt ook bijgestaan door gitaristen Stephan Hvinden (Oak, Pymlico) en Bjørn Riis (Airbag) en de nodige andere leden van Pymlico. Zoals bij al zijn muzikale projecten is zijn broer Øyvind zijn vaste rechterhand: die speelde de nodige extra toetsenpartijen en tekende voor een aantal arrangementen. Zoals gezegd, Arild Brøter kiest juist niet voor de geijkte titelsongs hoewel in de bijna 11 minuten durende "The Living Daylights Suite" de titelsong van landgenoot A-ha wel kort voorbijkomt. Het iconische "Capsule In Space" uit de film “You Only Live Twice” (de kenners herkennen de muziek uit de scenes waarin de ruimtecapsules van de V.S. en Rusland in de ruimte gekaapt worden door Bonds grootste tegenstander Ernst Blofeld) is één van de vele hoogtepunten op dit sterke album.
Websites:
http://www.aspectreofsounds.com/
https://arildbroter.bandcamp.com/album/a-spectre-of-sounds .

NIEUW
Believe – Be My Tears
Van het album “The Wyrding Way” (Mystic Production, 2024)

Believe werd in 2004 in Warschau opgericht. Toen besloot Mirek Gil, de voormalige gitarist en componist van Collage, een paar van zijn vrienden uit te nodigen om een nieuwe band op te richten. Hieronder waren Tomek Różycki, zanger op Collage-debuut “Baśnie” en Przemas Zawadzki, de medeoprichter en eerste bassist van diezelfde illustere Poolse neoprogband. Een echt schot in de roos was echter de toetreding van de Japanse violiste en toetseniste Satomi: haar stijl zorgde er voor dat Believe een behoorlijk eigen vorm van neoprog creëerde. Door de jaren heen en een aantal bezettingswisselingen later is de band enorm gegroeid. Op 22 november verscheen het zevende album “The Wyrding Way”. Gil, Zawadzki en Satomi zijn nog steeds vaste waardes. Zanger van dienst is nu Jinian Wilde, die we kennen van de David Cross Band én van het van het eerder dit jaar verschenen Isildurs Bane-album “The Pearl of Ever Changing Shell”. Maciej Caouta neemt drum- en wat pianopartijen voor zijn rekening. “The Wyrding Way” bevat 5 tracks die samen ruim 63 minuten bestrijken, waarvan er 21 gewijd zijn aan de epische opener “Hold On”. Believe creëert neoprog, met de vaak melancholische sound waarmee Collage zich ten tijde van “Moonshine” geliefd maakte. De belangrijkste troeven bij Believe zijn uiteraard de gitaar-, viool- en toetsenpartijen van respectievelijk Gil en Satomi. Veelvuldig strooit het duo met lyrische melodieën en gracieuze loopjes. We gaan luisteren naar “Be My Tears”.
Websites:
http://believeprog.pl/en/home-page-en
https://www.facebook.com/believeband/ .

ELEKTRONISCHE SYMFO
Schroeder, Robert - Just A Love Song
Van de compilatie "New Age Music" (Innovative Communication, 1986)

Het Duitse label Innovative Communication (IC) was in 1978 opgericht door de Duitse synthesizerpionier Klaus Schulze, voor het uitbrengen van synth-muziek van bevriende muzikanten en de nodige van zijn eigen zijprojecten. Hij verkocht zijn aandelen in het label in 1983; achteraf financieel gezien nét te vroeg, want binnen een paar jaar werd IC een grote speler in het opkomende New Age-genre. Het label bracht aan de lopende band albums uit, maar was ook zo slim om zich in de markt te introduceren met een aantal sterke verzamel-albums waarop New Age-achtige tracks van grote namen (zoals Vangelis, Kitaro, Alan Parsons Project) samen werden gebracht met eigen acts. Een van de eerste in deze reeks was "New Age Music" uit 1986, waarop werk van Klaus Schulze, Tangerine Dream en Jean Michel Jarre werden afgewisseld met stukken uit de eigen stal, van o.a. Software, Baffo Banfi, Peak en Robert Schroeder (ook: Schröder). De twee bijdragen van laatstgenoemde zijn verder op geen enkel album verschenen. Eén daarvan hoort u nu: de sfeervolle elektronische ballade "Just A Love Song".
Websites:
https://www.news-music.de/
https://www.facebook.com/EM.Robert.Schroeder/ .

LABEL VAN DE MAAND
PQЯ-Disques Plusqueréel

We gaan het een keer anders doen: geen Album van de Maand, maar een Label van de Maand. Er zijn vele heruitgavelabels die bijna of geheel vergeten albums opnieuw onder de aandacht brengen. Een kleine drie jaar geleden is George Rossolatos PQЯ-Disques Plusqueréel begonnen, met als doel van obscure progressieve, psychedelische en folkrockalbums in goede kwaliteit en strikt gelimiteerd heruitgaven te verzorgen. Deze zijn vaak aangevuld met extra’s, al dan niet als download, LP of CD. Tot nu heeft het label al veel pareltjes opgedoken, waaronder titels die op zijn label voor het eerst een legale heruitgave hebben gekregen. Naast bands uit Europa als Full Moon, Skryvania, Kaipa-voorloper San Michael’s én ons eigen Kracq, zijn er de nodige Amerikaanse klassiekers verschenen, zoals die van Mirthrandir en Lift. Daarom brengen we dit label in december extra onder de aandacht. Gezien de gelimiteerde oplages is een aantal titels intussen al moeilijk te verkrijgen maar met wat goede speurderszin zeker niet onvindbaar.
Websites:
https://pqrrecords.blogspot.com/
Facebook
https://pqrdirect.my-online.store/

We vervolgen de maand met een obscuur Nederlands album:

HERUITGAVE
Kracq – Keep Control Of What I Am
Van “Circumvision” (UAP, 1978, / PQR-Disques Plusqueréel, 2022)
In 2022 verscheen er een mooie heruitgave van het enige album “Cicumvision” van het Nederlandse Kracq. De basis voor deze groep uit Nijmegen en omgeving werd in 1977 gelegd door bassist Twan van der Heijden en drummer Cees Michielsen. Met de al snel gevonden toetsenist Bert Vermijs vormden ze Kings Ransom. Het laatste stukje van de puzzel werd gevonden in de destijds onder de naam Carmine Queen optredende gitarist Jos Hustings. De nieuwe bandnaam werd gevonden door het husselen van de eerste letters van de eerder gehanteerde namen. Kracq bestond maar kort en heeft slechts vier keer opgetreden: het kwartet prefereerde de studio. In 1978 verscheen na een korte oefensessie het debuut “Circumvision” op het kleine UAP (wat staat voor Unidentified Artists Productions). Voor Nederlands begrippen had Kracq zeker een uniek geluid, waarbij je moet denken aan het oude Soft Machine, Gentle Giant, Van Der Graaf Generator en Supersister, maar dan met de focus op keyboardgedomineerde composities. Ook hebben de heren duidelijk naar het vroege werk van Pink Floyd geluisterd. Het album heeft twee gezichten: de eerste kant laat een meer experimenteel flamboyant geluid horen, terwijl de tweede kant zich meer vocaalgericht is, waarbij de zang vaak door een Vocoder is gehaald. Ondanks de kleine oplage van 500 exemplaren was er veel internationale interesse, waarbij bijvoorbeeld een lovende recensie in het Britse Sounds Magazine opvalt. Hierdoor werd ongeveer de helft van de oplage naar Groot Britannië verscheept. Nadat Michielsen in 1979 zelf naar Engeland verhuisde, kon geen geschikte vervanger worden gevonden voor de drumplek. Ondanks dat er al materiaal voor een tweede album was, viel daardoor het doek voor Kracq. Wel zijn er wat reünieconcerten geweest en demo-opnames gemaakt onder de naam Silent Revolution. Daarbij waren alleen Hustings en Vermijs betrokken, met toevoeging van zangeres/percussioniste Charlot Rutten. Toch was er nog één optreden onder de naam Kracq en wel ter ere van de eerste CD-heruitgave in 2003. “Circumvision” is een vrij unieke plaat in de Nederlandse proggeschiedenis en nu is er dus een mooie heruitgave door ons Label van de Maand PQR: het originele album op vinyl met daarbij een bonus-CD gevuld met unieke live- en demo-opnames.
Websites:
https://kracq.bandcamp.com/album/circumvision
https://www.psychedelicbabymag.com/2022/08/kracq-interview-circumvision-dutch-prog-mixed-with-avantgarde-and-electronics.html .

(OP)NIEUW
McStine, Randy – The Scroll
– Adopted Son
Van “Mutual Hallucinations” (eigen beheer, 2024)

Dit voorjaar draaiden we het toen nieuwe Randy McStine-nummer “Counterintuitive”: het was het titelnummer van een in een envelopje verpakte CD die de New Yorkse multi-instrumentalist/zanger verkocht tijdens de The Pineapple Thief-tournee waarvoor hij het voorprogramma verzorgde. We wisten toen verder niets over die song, maar dat is nu veranderd: het blijkt onderdeel van het nieuwe Randy McStine-solo-album “Mutual Hallucinations”, naar eigen zeggen z'n meest ambitieuze werkstuk tot nu toe. Daardoor weten we nu ook dat zoals te verwachten viel McStine vrijwel alle instrumenten bespeelt, maar dat de drumpartijen van de hand van Pat Mastelotto zijn. Net als die tour-CD bevat het album een mengsel van gloedvolle progressieve songs en instrumentals. Niet zo slim vinden we om met het meest afwijkende nummer, het wat vervreemdende elektro-experiment “Bodies In Space” te openen. We denken dat hierdoor potentiële liefhebbers van de rest van het album bij een snelle check op een streamingplatform al afgehaakt zijn... Zo vervolgt de CD met twee sterke songs, het genoemde “Counterintuitive” en “Adopted Son”. In laatstgenoemde stuk horen we de drums van Gavin Harrison in een mix van Steven Wilson: inderdaad de mensen waarmee McStine in de rol van extra gitarist op het podium stond tijdens de Porcupine Tree-concerten in 2022 en 2023. McStine speelt ook hier weer alle andere instrumenten, inclusief de fraaie ebow-gitaarsolo. Nóg twee topdrummers werkten mee aan “Mutual Hallucinations”: de te verwachten Marco Minnemann, waarmee McStine intussen aan een nieuw duo-album werkt én oud bandgenoot in The Fringe, Nick D'Virgilio. De Big Big Train-drummer kan zijn toms laten rollen in de afwisselende instrumental “The Scroll”, waarin tevens aanvullende keyboards van Lloyd Landesman zijn te horen. Ook Adam Holzman speelt overigens mee op twee nummers. Volgend jaar staat de toetsenist met McStine op het podium, want beiden zullen deel uitmaken van de begeleidingsband van Steven Wilson, o.a. op 22 mei in AFAS Live in Amsterdam.
Websites:
https://www.randymcstine.com/
https://rmcstine.bandcamp.com/album/mutual-hallucinations
https://www.facebook.com/randymcstinemusic/ .

NIEUW (archiefopnames)
Croma - Pinotxo
- Cims
Van "Doble Cos" (5 Lunas Producciones, 2024)

In 1973 ontstond uit de as van enkele bands Croma. Dit Catalaanse kwartet werd in de daaropvolgende jaren legendarisch door optredens met beroemde streekgenoten als Iceberg en Triana. Het duurde echter tot 1979 voor er semiprofessionele demo-opnames werden gemaakt, maar helaas verdwenen die door het veranderende muzieklandschap in het archief (hoewel er zo te zien wel tapes zijn uitgelekt en uitgebracht als bootlegs). Na tijden zijn de banden boven water gekomen en mede door de nog levende groepsleden gedigitaliseerd, gecorrigeerd, geremasterd en waar nodig ietwat (“not even 2%”) aangevuld met Mellotron, bas en gitaar. Deze noeste arbeid resulteerde in het behoorlijk goed klinkende "Doble Cos" (=dubbel lichaam). De negen oorspronkelijke tracks en de later opgenomen bonustrack "Recreació" verraden de voorliefde voor melodieuze instrumentale symfonische rock. Met een goede productie zou dit album niet misstaan hebben naast Camels "Moonmadness" of "Galleons Of Passion" van Finch. Het informatieve, meertalige boekwerkje in de fraai uitgevoerde driedelige digifile refereert daarnaast aan de muziek van onder anderen P.F.M. en Gòtic. Met name in de langere tracks volgen zwierige Moog-partijen, gevoelige, dromerige gitaarmelodieën en talloze in elkaar overlopende thema’s en secties elkaar soepel op. Andere nummers zijn daarnaast mooie showcases voor de klassieke achtergrond van toetsenman Josep Maria Trotta (aan wie de CD is opgedragen). Opvallend is ten slotte dat "Ocells" en "Speed" al de jubelende gitaar- en keyboardarpeggio’s herbergen die later de neoprog zouden typeren. Het in een genummerde editie van 500 CD’s uitgebrachte "Doble Cos" is al met al een hervonden ruwe diamant uit de hoogtijdagen van de symfonische rock. We draaien twee van de langere stukken: allereerst "Pinotxo", gevolgd door "Cims".
Websites:
https://5lunas.net/en/release/croma-doble-cos/
Promovideo .

NIEUW
Melting Clock – Endurance
Van “Altrove” (Black Widow Records, 2024)

Dat de Italiaanse progressieve rockscene nog springlevend is, wordt maar weer eens bewezen door Melting Clock. Deze band uit Genua was, ondanks het feit dat debuut “Destinazioni” al vijf jaar geleden verscheen, nog aan onze aandacht ontsnapt. Afgelopen september verscheen de opvolger “Altrove” die wél in ons vizier kwam. De muziek valt te omschrijven als 'volbloed' symfonische rock. Daarbij dient wel aangetekend te worden dat het gitaristenduo niet vies is van zo hier en daar wat stevige riffs met een dot distortion. We zouden dus kunnen spreken van een klein progmetalig aspect. Blikvanger is de lenige stem van Emanuele Vedana. Vooral in het tweedelige “Altrove” en het vierdelige slotnummer “Endurance” heeft de afwisseling van ingehouden passages met sprankelende grandeur wel iets Renaissance-achtigs. Op andere momenten moesten we door de soms grote sprongen in de zanglijnen denken aan het Japanse Wappa Gappa. Wij gaan luisteren naar het al aangehaalde “Endurance” waarin de band in negen minuten alle troeven uitspeelt: lekker prominent spel van bassist Alesandro Bosca, gloedvolle keyboards én een verrassend sterke tweede zangstem van Sandro Amadei, alsmede zowel akoestisch als elektrisch solospel door de gitaristen Simone Caffé en Stefano Amadei. Drummer Fransesco Fiorito zorgt aldoor voor de betrouwbare ritmische basis.
Websites:
https://www.facebook.com/meltingclockband/ .

JAZZROCK
Toan, Danny - Jail Bait
Van "Big Foot" (Sandra Music Productions, 1979/1980 / Inak, 1986) (Discogs vermeldt 1980 als releasejaar van de LP, maar op de hoes staat P 1979)

We moeten teruggaan naar aflevering 179 van Xymphonia om het enige nummer tegen te komen dat we van Danny Toan hebben gedraaid. "Come Into My Life", een compositie van Alphonse Mouzon, staat op het solodebuut van de Amerikaanse gitarist: het nooit op CD heruitgebrachte "First Serve" uit 1977. Daarvoor had hij van zich laten horen in bands van Larry Young en Larry Corryell, waaronder The Eleventh House. In die groep zaten ook bassist John Lee en drummer Gerry Brown. Met hen richtte hij in 1978 Medusa op, maar het duurde tot 1979 tot het drietal de studio indook om "Big Foot" op te nemen. Op het titelnummer van dit album, dat onder Toans naam verscheen, is overigens ook nog pianist Joachim Kühn te horen. De muziek van het trio valt min of meer onder de rockjazz, hoewel de gitarist ook beïnvloed is door Jimi Hendrix (waaraan "Dreams Come And Go Away" is opgedragen), terwijl er ook lekker gejamd wordt in "Jam For The Scam/Theme For An Old Jazz Rocker". Na deze plaat nam Toan nog muziek op met onder anderen David Johansen, Herbie Mann, Charles Mingus en Bunny Brunel. Ook componeerde hij diverse filmsoundtracks. Een van de laatste opgetekende optredens van de in 1951 geboren gitarist dateert van 2013, toen hij tijdens een concert ter ere van de 70ste verjaardag van Larry Coryell optrad. Wij gaan echter een nummer draaien van "Big Foot" en wel het subtiele "Jail Bail".
Websites:
(zo te zien geen persoonlijke sites van Toan te vinden) https://jazzrocksoul.com/artists/danny-toan/
https://progressreview.blogspot.com/2014/05/american-danny-toans-big-foot-from-1979.html
https://de.wikipedia.org/wiki/Danny_Toan .

HERUITGAVE
Marillion – Man Of A Thousand Faces (Extended Version)
Van “This Strange Engine – Deluxe Edition” (originele editie: Intact / Castle Communications, 1997 ; deze uitgave: Ear Music, 2024)

Afgelopen jaren zijn de EMI-albums van Marillion in uitgebreide deluxe-edities verschenen. Gelukkig wordt dit heruitgaveprogramma voortgezet met de nu verschenen fraaie digibook van het eerste post-EMI-album: “This Strange Engine”. De band had behoefte aan een grote mate van vrijheid, wat bereikt was met het bouwen van een eigen studio. Er hoefden dus geen studiokosten per uur meer worden afgetikt waardoor er meer tijd was voor het schrijf- en opnameproces. Voor de distributie werd overigens wel een deal aangegaan met Castle Communications. Daar waar er op “Afraid Of Sunlight” uitstapjes buiten de progrock gedaan werden, werd er voor “This Strange Engine” toch weer vaker op de vertrouwde stijl teruggegrepen. Zo zou het titelnummer jarenlang een van de langste Marillion-‘epics’ blijven. Maar toch werden er nieuwe muzikale paden verkend, die al dan niet geheel succesvol bleken. Zo zijn “One Fine Day” en “80 Days” degelijke popliedjes, maar bleek een nummer als “Hope For The Future” behoorlijk ver buiten de comfortzone van de gemiddelde fan. Maar albumopener “Man Of A Thousand Faces”, voornoemd titelnummer en zeker “Estonia” zijn tot de dag van vandaag fanfavorieten gebleven. Het wegvallen van de steun van een majorlabel betekende wel dat er minder budget was om het nieuwe werk te promoten, wat zijn weerslag had op de verkoopaantallen. Ondanks dat wist het kwintet zich verzekerd van een hondstrouwe achterban en werd in deze tijd ook het zaadje geplant voor hoe de zaken in de toekomst zouden worden aangepakt. Toen bleek dat de Britten niet op eigen gelegenheid een tour door de VS kon bekostigen, zette een aantal loyale fans een fondsenwervingscampagne op, waarmee al snel een kleine 60.000 dollar bijeen werd gebracht, zodat de tournee ook daadwerkelijk georganiseerd kon worden. Op deze deluxe editie is een opname van een concert uit die reeks toegevoegd, opgenomen in Grand Rapids, Michigan. Ook krijgen we de nodige bonustracks te horen op een vierde schijf en bevat de Blu-ray weer een 5.1. surround mix, demo’s en een in het Utrechtse Tivoli gemaakte 'official bootleg'-live-registratie mét beeld. Uiteraard ontbreekt de traditionele 'making of'-documentaire niet, waarin de groepsleden geïnterviewd worden over het ontstaansproces van “This Strange Engine”. Kortom: de kwaliteit van de EMI-edities is absoluuut vastgehouden. Momenteel zitten de heren in hun studio voor de opnames van een nieuw album. Dat zal echter zeker niet vóór eind 2025 verschijnen en misschien dus zelfs pas in 2026. Dat dit zo lang duurt, heeft mede te maken met de vele Marillion Weekends (o.a. in maart in Port Zélande) die in 2025 plaatsvinden.
Website:
www.marillion.com
https://www.facebook.com/MarillionOfficial .

NIEUW
Kite Parade – Forgotten Youth
– Fraternal Angel
Van “Disparity” (White Knight Records, 2024)

Andy Foster bracht onder de naam Kite Parade nog maar in 2022 zijn debuut “The Way Home” uit en onlangs was het derde album van de multi-instrumentalist al een feit. Dit “Disparity” bestaat uit 9 in elkaar over lopende tracks waarin de grote ongelijkheid (dispariteit) in de wereld van verschillende kanten belicht wordt. Vrijwel alle instrumentale partijen en zang worden weer door Foster zelf gedaan, van gitaar tot toetsen tot saxofoon. De ritmesectie is wel uitbesteed. De stuwende baslicks komen dit keer van Marcin Palider (onlangs ook te horen bij Kilbey Kennedy). Voor de drumpartijen wist hij op de voorgangers Nick D'Virgilio (Big Big Train, Spock's Beard, etc.) en Joe Crabtree (Pendragon, Wishbone Ash) te regelen, nu werden strakke en energierijke partijen ingespeeld door Jimmy Pallagrosi (Karnataka, ZIO). Hier en daar zijn wat kleine gastrollen, o.a. van de zangeressen Chrstina Booth (Magenta) en Lynsey Ward. Foster schreef opnieuw toegankelijke, pakkende symfosongs. Met zijn prettige stem draagt Foster de melodieuze zanglijnen en ieder nummer heeft wel óf een crispy gitaar, óf fijne toetsensolo. De ervaren en veelzijdige Foster (die z'n geld verdient als muzikant op cruiseschepen) lijkt het allemaal met het grootste gemak uit zijn mouw te schudden en Rob Aubrey zorgde net als voorheen voor de dynamische en zeer welluidende mix.
Websites:
https://kiteparade.bandcamp.com/
 https://www.facebook.com/KiteParadeMusic/ .

NIEUW
Solstice - Guardian (live)
Van de Blu-ray+CD-set "Return To Cropredy" (ProgRock.com's Essentials, 2024)

Het is de laatste 4 jaar hard gegaan met Solstice, sinds bandleider/gitarist Andy Glass een nieuwe zangeres vond in de persoon van Jess Holland. Het klikte muzikaal dusdanig tussen die twee dat de Britse band een nieuwe impuls kreeg, met meer optredens en een groeiende fanschare tot gevolg. Dat leidde uiteindelijk tot een uitnodiging voor de 2023-editie van Fairport Conventions illustere Cropredy Festival, een evenement dat jaarlijks 20.000 mensen naar Oxfordshire weet te trekken. Als fans op afstand mogen we blij zijn dat dit optreden is vastgelegd en nu op Blu-ray en CD is verschenen. Het is namelijk prachtig om te zien hoe de band zich realiseert dat dit het moment is waar jaren naar toe gewerkt is. De kernleden hadden er overigens 25 jaar geleden ook al gespeeld, toen tijdelijk met Clive Bunker in de gelederen. Mooi om te zien dat de voormalig Jethro Tull-drummer op één nummer nog even komt meespelen: een waar 'full circle moment'. Maar er is meer, want aan de Blu-ray is een ruim 70 minuten durende documentaire toegevoegd, waarin de bandgeschiedenis op een sterke manier verteld wordt: "New Light (The Solstice Story 1980 - 2024)". Andy Glass neemt ons mee naar de begindagen en laat wat illustere plekken zien. Ook horen en zien we de connectie met de vroege line-up van Marillion. Maar nog mooier is om te ontdekken dat zelfs leden van de huidige bezetting ook toen al Solstice kenden. Meest bijzondere detail is toch wel dat de moeder van huidige bassist Robin Phillips ooit pianiste van Solstice was. In de documentaire komen ook Steven Wilson en Gregory Spawton aan het woord. Laatstgenoemde geeft daarbij onomwonden aan dat de oprichting van Big Big Train een rechtstreeks gevolg is van het aanschouwen van Solstice-optredens in de jaren 80. Van deze live-set laten wij één van de oudere stukken horen: “Guardian”, dat al in de jaren 80 live werd gespeeld, maar nieuw leven kreeg middels een studioversie op het album “New Light” uit 1993.
Websites:
https://www.solsticeprog.uk/solstore
https://www.facebook.com/solsticeprog/
https://solstice3.bandcamp.com/ .

NIEUW / LIVE-TIP
Opeth – §4
– A Story Never Told
Van het album “The Last Will And Testament” (Reigning Phoenix Music, 2024)

“The Last Will And Testament” is het veertiende studioalbum van de Zweedse progressieve metalband Opeth. Het op 22 november verschenen werkstuk is overduidelijk van conceptuele aard en zeven van de acht nummers zijn slechts aangeduid met een § (paragraafteken) gevolgd door een cijfer. Alleen het afsluitende nummer heeft een reguliere titel. Robert van Gijssel verwoordde het afgelopen vrijdag als volgt in De Volkskrant: “Gromt hij of gromt hij niet, is vaak de vraag bij een nieuwe Opeth. De band van de Zweedse liedschrijver, gitarist en zanger Mikael Åkerfeldt zwoer een aantal albums lang de brullende deathmetalstem van de voorman af. Er viel wat voor te zeggen, want Åkerfeldt heeft ook een uitmuntende ‘schone’ zangstem en daar is hij zuinig op. Opeth verkende de afgelopen jaren vooral de progrock, wat prachtige maar soms ook net wat te kabbelende muziek opleverde (let wel: dit is Van Gijssels oordeel, niet die van de Xymphonia-redactie;-)). Het verlangen van veel liefhebbers naar het vocale geweld van de magnifieke platen “Black Water Park” (2001) en “Ghost Reveries” (2005) bleef branden. Ze zullen blij zijn met ''The Last Will And Testament''. In deze rockopera over een erfenis en onwettige kinderen geeft Åkerfeldt zijn tekstuele onthullingen weer het donkere drama van zijn doodskreten mee. En ook in de muzikale opvattingen grijpt Opeth terug naar het oude stijlboek: de liedjes schieten van zeer zacht naar erg hard, en tegen die onrustige dynamiek moet je wel kunnen. Er de volle aandacht aan schenken is een aanbeveling. Want dan kun je genieten van de muzikaliteit van deze band, die zware riffs en ingewikkelde drumpartijen (van de nieuwe drummer Waltteri Väyrynen) afwisselt met nerveuze jazzrock, dwarrelende folk en antieke klassieke muziek. En die wijdlopige muziekstukken toch steeds de slagkracht van strakke songs weet mee te geven, die per luisterbeurt vaster aan je hart gaan kleven. In het vierde deel, genaamd “§4”, krijg je de volle Opeth-glorie over je heen. In het midden hoor je een verstild stuk middeleeuwse muziek, met tokkelende harpen. Dan loopt de spanning op bij rustige drumslagen en een aanzwellend orgel, op weg naar een groovende jazzrockriff met dwarsfluit (van de toch wel legendarische rockfluitist Ian Anderson van Jethro Tull).” Het laatste nummer, het enige dat zoals gezegd een ‘ware’ titel heeft, “A Story Never Told”, is een soort kalmte na de storm. Het is een knappe ballad met en mooie gitaarsolo van gitarist Fredrik Åkesson (helaas wel met een fade-out): een integere en pakkende afsluiter. Opeth is volgend jaar live te aanschouwen in o.a. de Keulse Palladium op 17 februari en op 22 februari in AFAS Live in Amsterdam. We gaan luisteren naar de twee genoemde stukken.
Websites:
https://www.opeth.com/
https://www.facebook.com/Opeth/ .

IN HET NIEUWS
AURI - The Duty Of Dust
Van "II - Those We Don't Speak Of" (Nuclear Blast, 2021)

Nightwish had al vóór het verschijnen van "Yesterwynde", eerder dit jaar, bekend gemaakt dat er op dit album geen tournee zou volgen, maar dat de Finse band een soort 'sabbatical' zou gaan houden. Dat niet alle leden daar heel blij mee waren, bleek wel uit een recent interview met zangeres Floor Jansen. Maar het biedt ook ruimte voor andere zaken, zoals bijvoorbeeld live-optredens van AURI: het zijproject van Nightwish-leden Troy Donockley en Tuomas Holopainen samen met diens vrouw Johanna Kurkela. Die vinden augustus volgend jaar plaats in Finland. Het al in 2011 opgerichte AURI debuteerde in 2018 met een titelloos album, drie jaar later gevolgd door "II - Those We Don't Speak Of". Het debuut kende een spannende mix van sfeervolle folk met wat popinvloeden en subtiele elektronica. Die laatste twee aspecten zijn op het tweede album nagenoeg volledig verdwenen met in plaats daarvan een grotere rol voor orkestarrangementen. Het resultaat maakt niet gelijk diepe indruk, maar klinkt zeker in deze donkere dagen wel zeer behaaglijk. Veel fans gaan er van uit dat Tuomas Holopainen net als bij de moederband tekent voor nagenoeg alle muziek maar dan wordt de rol van Troy Donockley onderschat: wij horen ook duidelijke connecties met diens solo-albums, zeker ook in het nummer dat we vanavond gaan draaien: “The Duty Of Dust”.
Websites:
https://www.facebook.com/AURlband
https://www.nuclearblast.com/pages/auri .

(OP)NIEUW
Frost* – This House Of Winter
Van “Life In The Wires” (InsideOut / Sony Music, 2024)

Ruim een maand geleden verscheen het conceptdubbelalbum “Life In The Wires” van de Britse band Frost*. Het is de opvolger van “Day And Age” uit 2021. Wat ons wel beviel aan “Day And Age” was dat het groepsgeluid wat opener, minder dichtgesmeerd was dan voorheen. Gelukkig is dat met dit vijfde album gehandhaafd. Tracks als “The Solid State Orchestra” en “Evaporator” zijn voorzien van ruimtelijke, transparant klinkende keyboard-scapes die ons wel wat doen denken aan hoe Trevor Horn dat in zijn producties vaak placht te creëren. ...Maar hyper klinken, zoals destijds op “Milliontown” uit 2006 en “Experiments In Mass Appeal” uit 2008 ook regelmatig het geval was, kan Frost* wel nog steeds, blijkens bijvoorbeeld “Idiot Box”. Zoals het een progdubbelalbum betaamt, hebben we hier te maken met een conceptalbum, met een doorlopend verhaal nog wel. Voor zover we het goed hebben laten bezinken betreft het een dystopisch, aan “Brave New World” en “1984” refererend verhaal. We gaan dit eerste uur afsluiten met het nummer “This House Of Winter”.
Websites:
https://frost.life/
https://www.lifeinthewires.com/
https://www.facebook.com/frostlife .

BIJNA 50
Argent - Circus
Van "Circus" (Epic, 1975 / Green Tree Records, 2008)

Rod Argent werd in de jaren 60 bekend met The Zombies, de band met zanger Colin Blunstone. Begin jaren 70 richtte hij een nieuwe band op die zijn achternaam droeg. Argent werd vooral bekend van de AOR-stomper “Hold Your Head Up”, maar de band maakte wel degelijk uitgesponnen progressieve rock. Waar het op de eerste plaat nog weleens richting de psychedelische kant – ergens tussen Pink Floyd en Deep Purple - ging, was dat bij de opvolgers wel verdwenen. Toen in 1975 zanger Russ Ballard de band verliet, moest Argent zich herpakken, waarna het in april van dat jaar verschenen studio-album “Circus” met gemengde gevoelens werd ontvangen. Hitgevoelig materiaal was verdwenen en hiervoor in de plaats kwam een meer jazzy benadering. Het resultaat doet af en toe denken aan het Manfred Mann's Earth Band van die jaren. Wat de critici er echter ook van vonden, “Circus” blijkt een fijne plaat, vol mooi toetsenwerk. In het verleden draaiden we al eens “Highwire” en "Clown", vanavond doen we het titelnummer aan dat tevens de energieke albumopener is.
Websites:
https://www.rodargent.com/
https://www.facebook.com/thezombiesmusic
https://www.thezombiesmusic.com/ .

LABEL VAN DE MAAND
PQЯ-Disques Plusqueréel

We gaan het een keer anders doen: geen Album van de Maand, maar een Label van de Maand. Er zijn vele heruitgavelabels die bijna of geheel vergeten albums opnieuw onder de aandacht brengen. Een kleine drie jaar geleden is George Rossolatos PQЯ-Disques Plusqueréel begonnen, met als doel van obscure progressieve, psychedelische en folkrockalbums in goede kwaliteit en strikt gelimiteerd heruitgaven te verzorgen. Deze zijn vaak aangevuld met extra’s, al dan niet als download, LP of CD. Tot nu heeft de Fransman met zijn label al veel pareltjes opgedoken, waaronder titels die op zijn label voor het eerst een legale heruitgave hebben gekregen. Naast bands uit Europa als Full Moon, Skryvania, Kaipa-voorloper San Michael’s én ons eigen Kracq, zijn er de nodige Amerikaanse klassiekers verschenen, zoals die van Mirthrandir en Lift. Daarom brengen we dit label in december extra onder de aandacht. Gezien de gelimiteerde oplages is een aantal titels intussen al moeilijk te verkrijgen maar met wat goede speurderszin zeker niet onvindbaar.
Websites:
https://pqrrecords.blogspot.com/
Facebook
https://pqrdirect.my-online.store/

We beginnen de maand met een oude Xymphonia-favoriet:

HERUITGAVE
Mirthrandir – Birth
Van “For You The Old Woman (LP + bonus-CD)” (PQЯ-Disques Plusqueréel, 2024)
Over cultstatus gesproken. Eén van de 'best kept secrets' der progressieve rock uit de VS was tot midden jaren negentig het uit New Jersey afkomstige Mirthrandir. Het sextet Richard Excellente en Alexander Romanelli (gitaar), Simon Gannett (keyboards), James Miller (bas en fluit), Robert Arace (drums) en John Vislocky III (zang en trompet) kenden elkaar deels via de Berklee College of Music. Na wat bezettingswisseling was het in 1974 de voornoemde kortbestaande line-up die acht nummers componeerde. Het debuutconcert dat vervolgens plaats vond, verkocht tot grote verbazing uit en er moet zelf politie aan te pas komen om het een en ander in goede banen te leiden. Vijf van de acht nummers werden vastgelegd voor het in 1976 verschenen “For You The Old Woman”, dat wegens weinig interesse van labels in eigen beheer werd uitgebracht. Tijdens de opnamen waren er al strubbelingen in de gelederen en niet veel later is het gebeurd met Mirthrandir. Van de kleine 1000 geperste albums bleef het overgrote deel in de kelder van een van de leden bewaard totdat deze ten tijde van de heropleving van USA-prog in de jaren 90 alsnog kon worden verkocht. Nu is de plaat een heus collectors' item en vrijwel onvindbaar voor een normale prijs. Mede door de kwaliteit van de composities en de goede opnamekwaliteit geldt het al jaren als een legendarisch progjuweeltje. Wat Mirthrandir onderscheidde van veel tijdgenoten was het gebruik van trompet en ook nog eens twee gitaristen. Veel van de leden bleven actief in de muziek, zo speelde Gannett later in Message, waarvan ook Richie Sambora deel uitmaakte alvorens hij tot Bon Jovi toetrad. Vislocky werd in 1980 met zijn AOR-band Spy zelfs gecontracteerd door CBS. De meeste bandleden bleven door de loop der jaren wel contact houden en toen Greg Walker hen in 1992 benaderde voor een CD-heruitgave op diens destijds nieuwe label Syn-Phonic ging men in de studio met de multi-tracks aan het werk voor een remix en werden er zelfs wat vocalen opnieuw opgenomen. Het was het begin van de grote herwaardering. In 2005 was er zelfs reünie-optredens met 4 van de 6 originele leden (aangevuld met o.a. Advent-gitarist Alan Benjamin), onder andere op Baja Prog en Progday. Helaas bleef het daarna stil. Tot nu, want 48 jaar na de eerste uitgave is er eindelijk ook een geremasterde versie op vinyl via ons Label van de Maand: PQЯ-Disques Plusqueréel. Als extraatje gaat deze uitgave vergezeld van een CD met twee demonummers en een concertregistratie. Zo zijn zo goed als alle composities die de band heeft geschreven nu uitgebracht. We gaan luisteren naar een van de twee demo-nummers: “Birth”. De kwaliteit is niet hi-fi maar je hoort wel mooi het rauwere livegeluid van destijds.
Websites:
https://www.facebook.com/mirthrandir/
https://www.youtube.com/watch?v=YodJhjPkjpw&ab_channel=TheProgCorner
https://www.psychedelicbabymag.com/2023/09/mirthrandir-interview.html (zeer informatief interview met enkele bandleden) .

NIEUW
Levin, Tony – Me And My Axe
– On The Drums
Van “Bringing It Down To The Bass” (Flatiron Records, 2024))

We kennen Tony Levin natuurlijk als King Crimson-lid en van zijn bijdragen op basgitaar, contrabas en Stick aan alle albums van Peter Gabriel en in de rol van sessiekracht aan die van vele, vele anderen. Sinds 1995 brengt hij om de zoveel tijd een solo-album uit die nogal verschillend van karakter zijn. Wat het thema van zijn zesde eigen album is, mag gezien de titel geen geheim zijn. Hij bespeelt een scala aan snaarinstrumenten in het laagste register; naast genoemde instrumenten ook nog cello en op bijna ieder nummer wel een andere basvariant. Zoals Nick D'Virgilio bij diens “Invisible” een apart boekje voegde om alle bespeelde drumsteltypes te beschrijven, zo doet Levin dat in het boekje bij “Bringing It Down To The Bass”. Stilistisch pakt hij het ook zeer breed aan: van haast Crimsonesque progfusioninstrumentals tot volvette funk tot jazz met veel koper, tot haast klassiek (met een Bach-citaatje) en ambientesk. Een dosis humor ontbreekt niet. Hij omringt zich met vele collega's waarmee hij in zijn lange carrière werkte en werkt: natuurlijk zijn broer, toetsenist Pete Levin, gitaristen Steve “The Deacon” Hunter, Dominic Miller, Robert Fripp, Markus Reuter en David Torn en ook een hele waslijst drummers: Vinnie Colaiuta, Jerry Marotta, Jeremy Stacey, Steve Gadd, Mike Portnoy, Pat Mastelotto en Manu Katché: ze zijn er allemaal. En voor hen maakt Levin ook een uitstapje, want er is één nummer zónder basgitaar: een song in onvervalste barbershopstijl. We weten al sinds zijn hilarische “The King Crimson Barbershop” uit 1983 dat Levin een fascinatie heeft voor dit genre. Als een éénpersoons-Gentle Giant zong hij de vele stemlagen zelf in en benoemt daarin zijn trommelende collega's. De song “On The Drums” bestaat dus uitsluitend uit namen van drummers. Maar eerst het meeslepende “Me And My Axe” dat een kwartet musici van Peter Gabriels eerste soloalbum verenigt: de zoemende fretloze bas van Levin gaat het duet aan met de lyrische gitaar van Hunter, met daaronder een keyboardlaag van Larry Fast en een stevig meppende Marotta (met broer Pete als enige niet-Gabriel-alumnus).
Websites:
https://tonylevin.com/
https://www.facebook.com/tonylevinofficial/ .

BLIJVEND ACTUEEL
Fascination Curve - Land Of The Free, Home Of The Slave
- I Will Breathe With You
Van "Corona Time In Amerika" + "Corona Time In Amerika - Radio Edits" (Curious Musiks Recordings/CMR, 2021/2022)

De voornamelijk in de V.S. opgegroeide Karl Lundeberg is een muzikant met een Noors-Amerikaanse geschiedenis. Zijn muzikale output is dan ook voor een belangrijk deel bepaald door het belang van muziek als een unieke vorm van communicatie. Zo was hij in de jaren 80 leider van de wereldfusionband Full Circle. Aan het einde van Trumps eerste termijn als president van de Verenigde Staten voelde hij zich steeds meer genoodzaakt teksten te schrijven die de staat van zijn land bepaalden. Onderwerpen daarbij waren Black Lives Matter, discriminatie in het algemeen en complotdenkers. Deze zaken kwamen samen toen het coronavirus ook daar het land verdeelde. Om deze teksten in een muzikaal vat te gieten stelde hij de band Fascination Curve samen, waarin onder anderen drummer Gregg Bissonette en gitarist Marc Bonilla plaats namen. Op het album "Corona Time In Amerika" dat eind 2021 verscheen is het zo'n 20 minuten durende titelnummer het middelpunt. Het meerdelige stuk heeft door de invoeging van gesamplede teksten soms wat Zappiaans. De overige stukken zijn een stuk melodieuzer, wat mede komt door de sterke zang van Ken Stacey en de soul- en gospelachtige achtergrondvocalen. Het doet soms wat denken aan de laatste Pink Floyd-albums met Roger Waters. Lundeberg toont zich met zijn toetsenwerk een liefhebber van Keith Emerson. Bonilla geeft daarnaast in "Land Of The Free, Home Of The Slave" enkele sterke staaltjes van zijn gitaarkunsten weg, terwijl het sopraansaxofoonspel van Tim Riess in "I Will Breathe With You" aan dat van Branford Marsalis bij Sting doet denken. Na de van het album getrokken single "Dip Them In Gold", over verplegend personeel dat na corona nu in Oekraïne wordt ingezet, verscheen van Fascination Curve in 2022 nog de single "No Going Back" over vrouwenrechten. Met de huidige situatie in de V.S. lijkt het erop dat de inhoud van "Corona Time In Amerika" voorlopig nog wel actueel blijft. Omdat we destijds de plaat over het hoofd hebben gezien draaien we nu twee nummers, te weten "Land Of The Free, Home Of The Slave" en het door een titelloze prelude voorafgegane "I Will Breathe With You".
Websites:
https://www.curiousmusiks.com/
https://www.nogoingbacksong.com (site over nieuwe single)
https://www.karllundeberg.com (niet actueel)
https://www.facebook.com/karl.lundeberg.9/ .

50 JAAR
Yes – To Be Over
Van “Relayer” (Atlantic, 1974; remaster: Panegyric, 2014)

Vorige week vierden we het 50-jarige jubileum van een klassiek Genesis-album en als we dát doen kunnen we natuurlijk Yes niet negeren. Want ook deze collega-proggrootheid heeft wat te vieren! Afgelopen vrijdag was het namelijk precies 50 jaar geleden dat “Relayer” verscheen. Yes stond in 1974 voor de taak een opvolger te creëren voor het moeilijke en zeer verdeeld ontvangen “Tales From Topographic Oceans”. Die verdeeldheid was er ook binnen de groepsgelederen: Rick Wakeman had grote bezwaren en vertrok meteen na de tournee; de Zwitser Patrick Moraz had plaats genomen achter het toetsenarsenaal. Net als “Close To The Edge” bevat “Relayer” slechts drie nummers waarvan er één, in dit geval “The Gates Of Delirium”, een volledige plaatkant in beslag neemt. In tempo en complexiteit doet “Relayer” er nog een schepje bovenop. De definitieve versie die naar aanleiding van het 40-jarig jubileum in 2014 werd uitgebracht, heeft de muziek nieuw leven ingeblazen en voor het eerst is alle dynamiek hoorbaar die de band bij de opnamen al voor ogen moet hebben gehad. Vooral de surround-versie, gemixt door Steven Wilson, is een genot. “Relayer” is met recht een van Yes' klassiekers. We hebben natuurlijk het genoemde “The Gates Of Delerium” al eens laten horen, evenals albumopener “Soundchaser”, maar “To Be Over” is nog nooit in ons programma voorbijgekomen. Dit gaan we nu rechtzetten.
Website:
http://yesworld.com/
https://www.facebook.com/yestheband .