• Maurice Dam

    Top 2015
    Het jaar 2015 is al weer vervlogen en we hebben dit jaar een aantal bewonderenswaardige releases mogen toevoegen aan onze collectie. Al direct in het begin van 2015 was er het debuut album van Dave Kerzner, maar ook een nieuwe Steven Wilson. Dat maakte het toch nog moeilijk om een top 3 samen te stellen. De randen van de prog leverden ook veel genot op, en 2015 was ook zeker het jaar van de concerten. Mogen we de uitvoering van “Misplaced Childhood” door de Steven Rothery een nostalgisch hoogtepunt noemen, de shows van Big Big Train in Londen behoren toch ook zeker tot een van de meest memorabele, net als die van de Moulettes in Zaandam. Na veel wikken en wegen hier mijn jaarlijst, in sommige opzichten een herhaling van zetten!


    1. Dave Kerzner - New World (eigen beheer)
    2. Ranestrane - A Space Odyssey Part Two - H.A.L. (Ma.Ra.Cash Records)
    3. Lucy Ward – I Dreamt I Was A Bird... (Betty Beetroot Records)
    4. Steven Wilson – Hand. Cannot. Erase (Kscope)
    5. The Black Codex – The Black Codex (FREIA Music)
    6. David Gilmour - Rattle That Lock (Columbia)
    7. Teleharmonium - The Mother Generator (eigen beheer)
    8. Anekdoten - Until All The Ghosts Are Gone (Virtality)
    9. Tom McRae & The Standing Band – Did I Sleep And Miss The Border (Buzzard Tree Records)
    10. Gretchen Peters – Blackbirds (Proper)

    1. Dave Kerzner - New World (eigen beheer)
    Eindelijk lag die begin van vorig jaar dan in de bus, het debuutalbum “New World” van Dave Kerzner. Kerzner, die we de laatste jaren voornamelijk kenden van Sound Of Contact, maar ook van de band Giraffe. Het is een van de albums die ik het meest heb gedraaid, en met 140 minuten muziek is er dan ook veel te genieten. Met veel enthousiasme werd door Kerzner via digitale media bericht gegeven over het verschijnen van het album. Naast een editie met één CD verscheen er ook de dubbel-CD-versie, met meer dan 140 minuten muziek. Naast een 10-tal extra tracks, voornamelijk instrumentaal, zit het verschil hem in het feit dat een aantal van de nummers anders is gemixt en langer is. Daardoor krijgt het album een totaal andere 'feel'. De basis van het album is opgenomen met drummer Nick D'Virgilio en gitarist/bassist Fernando Perdomo. Dave verzorgt zelf natuurlijk de keyboardpartijen, maar speelt ook wat gitaar en doet het leeuwendeel van de vocalen. Zijn stem heeft eenzelfde timbre als David Gilmour en is zeer aangenaam. Natuurlijk heeft Dave gebruik gemaakt van zijn vele muzikale vrienden. Steve Hackett, Francis Dunnery, Colin Edwin, Keith Emerson, Simon Phillips en Pink Floyd-achtergrondzangeres Durga McBroom zijn een paar van de medewerkenden. Hoewel de invloeden af en toe duidelijk hoorbaar zijn, staat voorop dat “New World” een moderne progplaat is geworden. Er zijn zeker wat parallellen te trekken met Sound Of Contact, maar dat doet het album te kort. Met zoveel muziek duurt het even voordat je het album en zijn vele lagen hebt doorgrond. En er is een aantal thema's die je op de plaat hoort terugkomen. Met recht is “New World” 'Album van de Maand Maart' geworden en voor mij het album van 2015. Kerzner zal in april met band te zien zijn in Nederland en dan zal ook een Blu-Ray en Live album zijn verschenen die wederom via crowdfunding is gefinancierd.
    Website: http://www.davekerzner.com/ .
     

    2. Ranestrane - A Space Odyssey Part Two - H.A.L. (Ma.Ra.Cash Records)
    Zo tegen het verscheiden van het jaar verscheen er warempel nog een album dat mee kon dingen naar titel 'album van het jaar'. De Italiaanse band RanestRane heeft zich de afgelopen 2 jaar flink in de kijker weten te spelen. Optredens samen met de Steve Rothery Band, waar toetsenist Riccardo Romano deel van uitmaakt, optreden op het Marillion Weekend 2015 en het album “A Space Odyssey Part One – Monolith”. Nu op de valreep van het jaar komt RanestRane met deel twee van een trilogie, die gebaseerd is op de film “2001: A Space Odyssey” van Stanley Kubrick. RanestRane vertelt het verhaal van die film met zijn muziek en teksten op een uitstekend bondige wijze, waardoor voor diegene die de film nog nooit gezien heeft, nagenoeg tot leven komt. Muzikaal zet het de lijn van deel 1 voort, dus filmische muziek en melodieuze symfonische rock wisselen elkaar af. "A Space Odyssey Part Two - H.A.L." is echter nog meer één geheel: stukken lopen soms bijna naadloos in elkaar over. Maar ook is het mooi om te horen dat bepaalde thema's van deel 1 in een ander jasje terug te horen zijn. De beide delen achter elkaar luisteren is dan ook een ervaring die te vergelijken valt met bijvoorbeeld het symfonische epos “The Black Codex”. De band presenteerde het album afgelopen december live in Uden voor een handje vol bezoekers, die werden echter wel getrakteerd op een uitermate sterk optreden waar bleek. Met recht eindigt dit abum op plek 2 in mijn jaarlijst.
    Website: http://www.ranestrane.net/ .
     

    3. Lucy Ward – I Dreamt I Was A Bird... (Betty Beetroot Records)
    In 2013 eindigde het tweede studio-album, “Single Flame”, van de uit Derby afkomstige Lucy Ward warempel op de derde plaats van onze jaarlijst. Nu, 2 jaar later, is er een derde album, dat de lijn van “Single Flame” voortgezet, maar dat ook iets aardser is. De thematiek heeft veelal te maken met het stedelijke maar ook persoonlijke verhalen. Lucy wordt wederom bijgestaan door Stu Hanna als producer en muzikaal partner. En ondanks dat het album folk als uitvalbasis heeft, is het wederom een divers album met referenties aan psychedelica en lichte jazz en zelfs voorzien van groots gearrangeerde passages. Een van de kippenvelmomenten is zeker het nummer “Lion”: een huiveringwekkend waargebeurd verhaal over Robert Barker, een soldaat die deserteerde ten tijde van de Eerste Wereldoorlog als gevolg van wat we nu PTSS noemen. Ook Lucy was live te bewonderen in Nederland afgelopen november en wist met haar persoonlijkheid en stem het publiek te betoveren.
    Website: http://www.lucywardsings.com/ .
     

    4. Steven Wilson – Hand. Cannot. Erase (Kscope)
    Een nieuw album van Steven Wilson zal zeker niet onopvallend aan je voorbijgaan. Mede door de vele online (social) media op het gebied van progrock kan eigenlijk niemand dit ontgaan zijn. De ene na de andere loftuiting verscheen en natuurlijk ontstond er ook wel iets van een tegenbeweging en worden er ook kritische noten gekraakt. Je zult ook maar Steven Wilson zijn en al een hele reeks gelauwerde albums op je conto hebben staan, je kunt het dan ook bijna nooit goed doen. Het is dan ook prijzenswaardig te noemen dat Wilson simpelweg zijn eigen gang gaat en dus ook met dit album niet een directe kopie van de voorganger “The Raven That Refused To Sing” aflevert. Dat was een retroprogalbum dat met beide benen diep in de proggeschiedenis stond en daar heerlijk in grasduinde. Dat album had de eer om in 2013 album van het jaar te worden. En vanaf het verschijnen was al duidelijk dat “Hand. Cannot. Erase” voor 2015 hoge ogen zal gooien en in verschillende jaarlijsten de koppositie zal innemen. Muzikaal heeft Wilson de vlag duidelijk weer in het heden geplant, waarbij muzikale links met vroeger werk van zijn band Porcupine Tree en No-Man gemakkelijk te maken zijn. De elektronische No-Man-sound ten tijde van “Flowermouth” horen we terug in “Perfect Life”, waarna we in het tweeluik “Home Invasion” / “Regret #9” schitterende progrock horen met o.a. een heerlijke Moogsolo van Adam Holzman gevolgd door een splijtende solo van gitarist Guthrie Govan. Is het Wilsons beste album? De tijd zal het ons uiteindelijk leren maar het staat als een paal boven water dat dit album alle jaaroverzichten zal gaan domineren.
    Website: http://stevenwilsonhq.com/ .
     

    5. The Black Codex – The Black Codex (FREIA Music)
    We spelen een beetje vals, aangezien dit project vorig jaar ook al in de jaarlijst voorkwam, echter pas in 2015 volgde de fysieke uitgave op CD, dus mag-ie gewoon weer mee.;) The Black Codex is een muzikaal hoorspel dat het hele jaar 2014 heeft bestreken! Als muziekliefhebber kon je een abonnement nemen op de gehele serie. Iedere week kreeg de abonnee van The Black Codex nieuwe muziek toegezonden. Daarnaast levert Bruin daar beeld bij in de vorm van bijvoorbeeld schetsen. Het verhaal is dan ook een echt epos is in de trant van de Da Vinci Code. Het zal de liefhebber van fantasy-verhalen zeker bevallen. Muzikaal gezien is het ook indrukwekkend wat Christiaan heeft geproduceerd. Als abonnee wordt je bijna direct in het verhaal gezogen en wordt er al direct een bepaalde spanning en sfeer neer gezet. Het is zeker indrukwekkend als je je bedenkt dat Christiaan zo goed als alleen verantwoordelijk is voor de muziek. The Black Codex komt muzikaal gezien nog het dichts bij de platen die Christiaan onder de noemer Chris maakt. Nu is het geheel mooi verpakt in een boxje uitgebracht, verspreid over acht CD's, of te koop als vier losse dubbel-CD's.
    Website: http://theblackcodex.com/ .
     

    6. David Gilmour - Rattle That Lock (Columbia)
    Het kan u bijna niet ontgaan zijn dat het vierde David Gilmour-soloalbum verscheen: "Rattle That Lock". In de opmaak naar de release verscheen de single "Rattle That Lock", en een tweede nummer "Today". Beide behoren nummers tot de meer uptempo kant van de plaat en geven als geheel niet het volledige beeld. Die bevat ook drie instrumentals die het jam-achtige gevoel hebben van het vorig jaar verschenen Pink Floyd-album "The Endless River", een jazzy song met medewerking van meerdere bekende jazzmuzikanten, alsmede gedragen stukken: over wijlen Richard Wright, over de dementerende (inmiddels overleden) moeder van Gilmour - én een indrukwekkende, zéér Floydiaanse song in de gepatenteerde statige cadans, over oorlogstrauma's: "In Any Tongue". Het is ook de song met de heftigste gitaarsolo. Tijdens een korte tour, waarin onder andere een show in Oberhausen was opgenomen, wist Gilmour ook te imponeren en klonk een aantal van de nummers nog imposanter. Zeker een van de hoogtepuntjes van 2015.
    Website: http://www.davidgilmour.com/ .
     

    7. Teleharmonium - The Mother Generator (eigen beheer)
    Het leukste van jaarlijsten is dat je een nieuwe band een plek in de lijst kan geven. Zo ook het uit Winnipeg, Manitoba afkomstige Teleharmonium, een progressief, psychedelisch powerpopsextet. De band is een samensmelting van twee bevriende families, Kroeker en Neufeld, aangevuld met Adam Pauls op gitaar. Muzikaal doet het eer aan de muziek uit midden jaren 60 tot eind jaren 70 en zweeft het ergens tussen psychedelische, classic en progressieve rock. Goed voorbeeld hiervan is "The Past Is Particles", met heerlijk orgel- en gitaarwerk, of "Love: The Invisible Clock", dat begint in de klassieke singer-songwritermodus met een heerlijk luchtig intro, maar zodra het orgel zijn intreden doet, wordt het meer psychedelisch. De band noemt zelf bands als The Who, Pink Floyd, Jefferson Airplane, Buffalo Springfield en The Moody Blues als invloeden, wat de lading goed dekt. Het album bevat ook een tweetal epische stukken, waar referenties aan het oude Pink Floyd voornamelijk opduiken. Denk nu door al die 'name checks' niet dat Teleharmonium een tribute-band is, want de groep heeft zeker een eigen geluid en aan "The Mother Generator" kan veel plezier worden beleefd. Met recht werd het in september Album van de Maand.
    Website: https://teleharmonium.bandcamp.com/ .
     

    8. Anekdoten - Until All The Ghosts Are Gone (Virtality)
    Anekdoten staat altijd voor kwaliteitsprog, zoals ook weer blijkt uit het album “Until All The Ghosts Are Gone", het eerste studio-album in 8 jaar tijd. Anekdoten laat horen dat muziek die duidelijk verwijst naar de seventies niet gedateerd hoeft te klinken. Op een of andere manier zit er een frisse energie in de muziek, die soms een romantische sfeer uitstraalt, dan weer juist een sinistere en geheimzinnige. Wie Anekdoten zegt, zegt Mellotron, en die zijn op dit album wederom goed vertegenwoordigd. Liefst met twee tegelijk, want naast toetseniste Anna Sofi Dahlberg, die ook orgel en Rhodes bespeelt, heeft ook gitarist Nicklas Barker deze antieke sampler onder handbereik. Alles goed en wel, maar wordt daar ook boeiende muziek mee geproduceerd? Jazeker: “Until All The Ghosts Are Gone" hoort zeker tot een van de betere in Anekdotens discografie en is een mooie samenvatting van wat vooraf ging, inclusief de zware prog uit de beginjaren waar ook zeker weer naar wordt teruggegrepen. Maar ook het licht psychedelische van de latere jaren is terug te horen.
    Website: www.anekdoten.se .

    9. Tom McRae & The Standing Band – Did I Sleep And Miss The Border (Buzzard Tree Records)
    Tja, we hebben pas vorige week aandacht besteed aan het 7de studio album van Tom McRae middels een soortement van kerstnummer. Het album was echter al een tijd uit, maar had nog geen aandacht gekregen. Onterecht! Na het overwegende akoestische “From The Low Lands” grijpt Tom weer terug op een band geluid getuige de begeleiding van The Standing Band. Nog steeds weet Tom op pakkende wijze maatschappij kritische onderwerpen aan te snijden, maar ook is het een plaat doorspekt van melancholie, sentiment, boosheid en een scala aan andere emoties. Daardoor lezen de albums van Tom meer als een dagboek. Door de band inkleuring leunen de nummers soms richting de americana en wordt er af en toe ook stevig van leer getrokken echter zijn sommige van de mooiste nummers toch die met melancholie. Kortom: het album is toch zeker weer herkenbaar Tom McRae.
    Website: http://thestandingband.com/ .

    10. Gretchen Peters – Blackbirds (Proper)
    Tja, wat doe je met een album waar je het afgelopen jaar heel veel plezier aan hebt beleeft en hoog in je jaarlijst staat, maar eigenlijk niet geheel in de context van het programma past?! Eigenwijs als we zijn neem ik het toch mee, als was het alleen maar om te bewijzen dat genres soms grensoverschrijdend zijn. Gretchen Peters draait al de nodige jaren mee en heeft zo menig hit op haar naam staan, veelal vertolkt door andere artiesten. Met “Blackbirds” levert ze misschien wel haar meest complete album af. De voorganger was een duistere plaat deze heeft dat donkere zeker ook, maar er is af en toe een lichtpuntje, ook al handelen de songs veelal over verloren liefdes of de reis naar het hiernamaals - al dan niet vrijwillig. Hoewel Peters veelal geschaard wordt onder americana- en rootsartiesten, heeft deze plaat toch ook zeker raakvlakken met folk en rock en horen we raakvlakken met de muziek van Neil Young of Joni Mitchell terug. Afgelopen jaar was Gretchen een aantal keer te bewonderen in Nederland, waaronder in Hengelo, waar deze dame het publiek aan haar lippen deed hangen.
    Website: http://www.gretchenpeters.com/ .
  • Net als afgelopen jaren zijn er natuurlijk ook albums die een eervolle vermelding waard zijn.

    The Common Linnets – II (Firefly)
    Het tweede album van de formatie rond Ilse De Lange laat horen dat de band haar sound consolideert, maar ook fine-tunet. Met recht weet de band ook internationaal potten te breken.

    False Lights – Salvor (Wreckord Label)
    We hebben in het verleden regelmatig wat gedraaid van Jim Moray. Afgelopen jaar heeft hij de handen ineengeslagen met Sam Carter, Sam Nadel, Tom Moore, Nick Cooke en Jon Thorne, onder de noemer False Lights. Samen hebben de heren een folkrock-plaat gemaakt met traditionals vertaald naar de huidige tijd. Een goed geslaagd voorbeeld is “Polly On The Shore”, dat in deze vorm zo op een Radiohead-plaat had gekund. Voor de traditionele folk-liefhebbers is de plaat zeker een uitdaging: over het algemeen klikt het album namelijk vrij stevig en is het toch een echt rockalbum geworden.

    Allison Moorer – Down To Believing (Proper)
    Het laatste album van Allison is wederom een rockplaat geworden. De inspiratie haalt ze uit haar break-up met echtgenoot Steve Earle, en dit is te horen. Soms boosheid, soms verdriet hoor je door de nummers heen. Een klein minpuntje is de cover van “Have You Ever Seen The Rain”: dat had het album niet nodig.

    Lau – The Bell That Never Rang (Reveal Records)
    De bijna psychedelische folkband uit Schotland (om precies te zijn van het eiland Orkney) kwam wederom met een album dat de traditionele folkliefhebber achter zijn oor doet krabben. Wat deze band met soms traditionele instrumenten doet is volgens puristen ongehoord. Live is het ook een genot om naar deze band te luisteren en kijken.

    Henry & Martin – Watershed (Dragonfly Records)
    Het derde album van dit duo is een juweeltje geworden. De kraakheldere stem van Hannah Martin zweeft boven de muziek uit en wordt aangevuld met het vaak spookachtige dobro-spel van Phillip Henry. Muzikaal gezien valt dit album echter buiten de scope van het programma.

    Het nieuwe album “Crossing Over” van The Barstool Philosophers kwam net te laat om nog een goed oordeel over te vellen, maar die nemen we waarschijnlijk volgend jaar wel mee…
  • Boxen:

    2015 was ook zeker het jaar van de boxjes en heruitgaves. Het was smullen dit jaar. Vooral de Grobschnitt-box heeft menig progfan veel plezier opgeleverd. De Steve Hackett-box mag er ook zijn met zijn mooie vormgeving en dan natuurlijk nog een heruitgave van Kevin Gilberts “Thud”.

    Hackett, Steve - Premonitions: The Charisma Recordings 1975 – 1983 (Universal/Virgin)
    Als er een artiest is die de afgelopen jaren veel van zich heeft laten horen, dan is dat Steve Hackett wel. Hoewel hij nog steeds in één adem wordt genoemd met dat progbandje uit de jaren zeventig (wat zeker ook zijn eigen schuld is), heeft de man een behoorlijk eigen repertoire opgebouwd bestaande uit meer dan 20 solo-albums. Daarnaast verwende hij zijn fans ook nog eens met de nodige (live-)archief releases. Zijn nieuwste album “Wolflight” kan zich meten met zijn beste albums en momenteel tourt hij nog steeds de wereld rond met een carrière-omspannende set. Als dat nog niet genoeg is verscheen afgelopen week “Premonitions: The Charisma Recordings 1975 – 1983”. Een luxe box met zo goed als het complete werk dat Hackett opnam in de tijd dat hij verbonden was aan het Charisma-label. Naast de 6 studio albums, verspreid over 4 CD's, vinden we hier een drietal complete concerten uit 1979 en 1981. Maar waar het de meeste lefhebbers om gaat zijn de surround mixen van de 4 eerste albums door Steven Wilson. Daarnaast heeft hij ook nieuwe stereomixen gemaakt van de albums “Please Don't Touch” en “Spectral Mornings”. Als dat nog niet genoeg is zijn er een aantal B-kantjes te vinden en een onuitgebracht nummer stammend uit de “Please Don't Touch”-periode. Het geheel is zeer mooi verpakt. De box heeft een hoes van Roger Dean (ook wel bekend van zijn Yes-hoezen) en een uitgebreid boekwerk met veel details over de opnames en de carrière van Steve met veel foto's van Armanda Gallo. Als aftrap beginnen we met een paar nummers van de nieuwe Steven Wilson-remixen en natuurlijk het onuitgebrachte nummer “Seven Of Cups”. Meer informatie over de box is te vinden op de site van Steve Hackett.

    Grobschnitt – 79:10 (Universal Music, 2015)
    Begin van het jaar was ie er dan eindelijk de Grobschnitt-box met het complete oeuvre van 1970 tot en met 1989. De 9 studio albums en 4 live albums zijn door drummer Eroc voor een laatste keer goed onderhanden genomen, en samen met oud-gitarist Lupo en zanger Willy Wildschwein, de drie oerleden van de band, stelde hij deze box en remasters samen. De 17 schijven bevatten uren aan extra materiaal en iedere CD is gevuld tot de rand, de volle 79 minuten en 10 seconden. Natuurlijk zijn alle albums ook afzonderlijk te koop, alleen de box heeft een boekwerk met de historie van de band, staat vol met unieke foto’s en heeft ook nog eens een print van de hoes van “Rockpommel's Land”, die door de drie leden is gesigneerd. Overigens heeft Eroc aangekondigd dat dit nog maar het begin is: er komt ook een DVD-box met unieke beelden uit de jaren 70 en 80.

    Gilbert, Kevin - Thud - 20th Anniversary Deluxe Edition (origineel: PRA, 1995 / deze heruitgave: The estate of Kevin Gilbert)
    "Thud" was het eerste album dat onder eigen naam verscheen van supertalent Kevin Gilbert (1966-1996). Niet dat hij niet eerder van zich liet horen. Op het titelloze album van de band N.R.G. (1984) liet hij zich al gelden als veelzijdig en volwassen muzikant en songschrijver, terwijl hij pas 18 jaar oud was. Daarna volgden bands als Giraffe, Kaviar en Toy Matinee. Dat laatste album, als volwaardige partner van sterproducer Patrick Leonard, leek op voorhand z'n grote doorbraak te bewerkstelligen. Een jaar na de release van “Thud” kwam hij op een knullige manier per ongeluk om het leven, terwijl hij bijna klaar was met zijn magnum opus "The Shaming Of The True", dat in 2000 werd uitgebracht. Aan "Thud" is lang gewerkt. Dat blijkt eens te meer uit de nieuwe 3CD-jubileum-editie, met twee schijven met enkele niet voor het album gebruikte songs, maar vooral veel andere versies van het albummateriaal. Wat daarbij opvalt is hoe gedetailleerd en rijk de als 'demo' gekenschetste vroege versies van songs al zijn. Deze "Thud"-editie is alleen via de Kevin Gilbert-website verkrijgbaar en is gelimiteerd tot 1000 stuks. Hij is prijzig, maar daarvoor krijg je wel een prachtig gebonden boekwerk, met als aanvulling op de muziek ongeveer álles wat er aan drukwerk en fotomateriaal rond de oorspronkelijke release voorhanden is.
  • Een aantal muzikanten die ons hebben verlaten in 2015:
    Guy Leblanc - Camel
    Chris Squire - Yes
    Michael Porcaro - Toto
    Edgar Froese – Tangerine Dream
    Chris Rainbow – o.a. Camel en The Alan Parsons Project
    Demis Roussos – o.a. Aphrodite’s Child