-
Christian Bekhuis
Het jaar 2018 kwam voor mij muzikaal wat traag op gang met in eerste instantie weinig interessante releases. Tenminste: dat dacht ik totdat ik eind van de zomer er eens voor ging zitten en nog weer eens de nodige releases ging checken die toen al een tijdje uit waren – of die ik nog iets te weinig luistertijd had gegund. Vervolgens stak er in het najaar een muzikale storm op en buitelden de sterke releases over elkaar heen. Dat maakte de exercitie om die terug te brengen tot de beste 10 tot een ware martelgang. En uiteindelijk kan ik stellen dat de plaatsen 4 t/m 10 net zo goed door andere albums hadden kunnen worden bezet zoals bijvoorbeeld Servants Of Science’s debuutalbum “The Swan Song”, Iamthemorning-pianist Gleb Kolyadins solo-debuut, Riccardo Romano Land met zijn muzikale sprookje “B612”, Carptree’s “Subimago” en de sterke albums van eigen bodem van Kayak en Dilemma. Leuke details: 4 van de 10 albums zijn ijzersterke opvolgers van al niet misselijke debuutalbums (Riversea, Oak, Southern Empire en Damanek) en voor het eerst zit er ook een band van de andere kant van onze planeet in mijn Top 10 (Southern Empire uit Australië).
Top 2018:
1. Riversea – The Tide (eigen beheer)
2. Oak – False Memory Archive (Karisma Records)
3. RanestRane – A Space Odyssey (Final Part Starchild) (Ma.Ra.Cash Records)
4. Southern Empire – Civilisation (Giant Electric Pea)
5. All Traps On Earth – A Drop Of Light (AMS Records)
6. Syndone – Mysoginia (Ma.Ra.Cash Records)
7. Auri – Auri (Nuclear Blast)
8. Pymlico – Nightscape (Apollon Records: PROG)
9. Crosby, David & Becca Stevens & Michelle Willis & Michael League – Here If You Listen (BMG)
10. Damanek – In Flight (Giant Electric Pea)
Het Britse Riversea neemt er de tijd voor: debuut “Out Of An Ancient World” verscheen in juli 2012 en was het resultaat van ruim 6 jaar schrijven, schrappen, schaven en bijslijpen. Wederom 6 jaar later was er eindelijk de opvolger in de vorm van “The Tide”. Dit is melodieuze symfo, songmatig van karakter maar met ontzettend veel sfeer. Brendan Eyre legt schitterende klankpartijen neer met zijn toetsenarsenaal, dat een gespreid bed vormt voor de fluwelen vocalen van Marc Atkinson. Het zijn vervolgens de gastgitaristen die voor de spreekwoordelijke kers op de taart zorgen. Het is met afstand mijn meest gedraaide album van het afgelopen jaar en daarmee mijn album van het jaar 2018.
Website: http://www.riversea-band.com/
Net als Riversea bracht de Noorse band Oak afgelopen jaar album nummer twee uit en ook in dit geval is er uitgebreid de tijd voor genomen. 5 jaar na het verschijnen van het debuut (met de aantekening dat het pas door een heruitgave in 2016 echt door de progscene werd opgepikt) bracht men dit jaar “False Memory Archive”. Dit album had niet gelijk dezelfde verpletterende indruk die het debuut maakte, maar bleek uiteindelijk toch een bedwelmende uitwerking te hebben op mij. Schitterende moderne progressieve rock waarin op ingenieuze wijze elektronische elementen verwerkt zijn.
Website: http://www.oakinoslo.com/
Het schitterende slot van het “Space Odyssey”-drieluik is een om door een ringetje te halen. De Italiaanse band RanestRane brengt een bijzonder soort symfonische rock, in de vorm van alternatieve soundtracks voor filmklassiekers. “Starchild” is het slot van het drieluik dat gewijd is aan Stanley Kubrick’s 2001: A Space Odyssey, een film die al jaren tot één van mijn favorieten behoort. Bijzonder detail is dat de teksten op dit en de andere twee albums uit deze serie niet zozeer het verhaal lijken te vertellen, maar daar meer een soort filosofisch, beschouwelijk commentaar op leveren. De combinatie van al deze elementen met de uiterst meeslepende en gepassioneerde muziek, gegoten in een schitterende productie maakt dit tot één van mijn hoogtepunten. Zoals zo vaak zijn dit soort lijstjes een momentopname, want de kans is groot dat als je me over een week weer vraagt er op deze plek een ander conceptalbum staat, namelijk “B612” van Riccardo Romana Land, niet geheel toevallig en project van de toetsenist van RanestRane.
Website: https://www.ranestrane.net/
Soms kan een live-optreden ineens je perceptie van een band en zijn muziek totaal veranderen. Op 24 november stond Southern Empire samen met Damanek (en Seven Steps To The Green Door) op het podium van Cultuurpodium Boerderij in Zoetermeer. Op voorhand had ik de beide albums van Southern Empire beluisterd en was zeker positief verrast maar nog niet overdonderd. Het retestrakke en enthousiaste optreden van de heren was er de oorzaak van dat mijn gevoel bij hen en hun muziek geheel omsloeg. Daar waar het debuutalbum zeker sterk is, weten deze Australiërs op hun tweede album alle gebruikte muzikale elementen bijna te perfectioneren. Stevige moderne prog, licht tegen de progmetal aanschurkend, met sterke vocalen waarbij de rest van de band zich niet onbetuigd laat in de vocale harmoniëen. Muziek waar het moeilijk bij stilzitten is.
Website: https://www.southernempireband.com/
Medio november was daar ineens een album van een project genaamd All Traps On Earth, waaraan Änglagård-bassist Johan Brand in alle stilte vanaf 2014 heeft gewerkt. Hij wordt op dit “A Drop Of Light” bijgestaan door drummer Erik Hammarström (de tweede drummer van Änglagård), toetsenist Thomas Johnson en klassiek zangeres Miranda Brand, inderdaad dochter van Johan. Brand zet de muzikale traditie van Änglagård uitstekend voort en weet de sound zelfs nog verder te ontwikkelen en te verrijken. Nog steeds heel veel Mellotron, heel veel zware basgitaren en baspedalen en virtuoos drumwerk, maar daarnaast ook veel ruimte voor diverse blaasinstrumenten zoals saxofoon, basklarinet en trompet. Gitaren zijn wat minder nadrukkelijk aanwezig maar als deze wel opduiken, betreft het een zeer welkome aanvulling, geleverd door Phil Mercy, die we kennen van de Britse band Thieves' Kitchen. A Drop Of Light is een echt oncompromisloos album geworden en vergt het nodige huiswerk, maar met iedere luisterbeurt vallen langzamerhand de puzzelstukjes op hun plaats en wordt de bewondering voor All Traps On Earth almaar groter.
Website: https://alltrapsonearth.com/
Klassiek getinte Italiaanse prog van de hoogste plank, dat is wat Syndone al jaren aflevert sinds de wederopstanding van de groep rond toetsenist Nik Comoglio, in 2010. "Mysoginia" is een songcyclus die dan wel bestaat uit afzonderlijke stukken, maar toch uitermate als één geheel werkt. Daarbij wordt geleidelijk naar een climax toegewerkt, die uiteindelijk tot volle wasdom komt in “No Sin”, waarin Syndone zich lijkt te verontschuldigen voor al het leed dat vrouwen door de eeuwen heen is aangedaan. Opvallend is, naast de introductie van de Engelse taal in enkele van de 9 songs, de medewerking van een Turijns klassiek koor en een Hongaars symfonie-orkest. In het titelstuk horen we het koor in fijn schurende dissonante akkoorden de albumtitel zingen, terwijl Maurino Dellacqua dat ondersteunt met funky jazzrockbasspel, waarbij zanger Riccardo Ruggeri op opvallende wijze de Vocoder inzet. Ja, dat kan allemaal op "Mysoginia", zonder dat het een chaos wordt. De muziek wordt in een op voorhand misschien niet verwacht evenwicht gebracht door de soms verstilde, dan weer virtuoze, maar o zo fraaie klassieke pianopartijen van Gigi Rivetti en de kleurrijke vibrafoonklanken die Marta Caldara produceert. Comoglio staat aan het hoofd van dit alles als producer en als belangrijkste componist. Dit is een album dat duidelijk geworteld is in de rijke Italiaanse proghistorie zonder de ogen te sluiten voor één van de belangrijkste thema’s van het tijdperk waar in we nu leven.
Website: http://www.syndone.it/
Het debuutalbum van het Fins-Britse trio Auri was één van de meer verrassende ontdekkingen van het afgelopen jaar. Toetsenist Tuomas Holopainen en multi-instrumentalist Troy Donockley (die samen ook in de symfonische metalband Nightwish zitten) werkten samen met zangeres Johanna Kurkela al jaren gezamenlijk aan muziek maar vonden eindelijk de tijd om die ook daadwerkelijk op te nemen. Gezien de achtergrond zou je muziek verwachten met een metal-insteek maar is het eindresultaat veel meer in de richting van de proggetinte folkklanken van Troy Donockley’s solo werk. AURI is duidelijk niet over één nacht ijs gegaan en heeft een bijzonder sfeervol album afgeleverd dat bij vlagen zelfs een donker, mysterieus sfeertje heeft. En soms zijn er momenten dat je denkt naar een vergeten album van Mike Oldfield te luisteren.
Website: https://www.facebook.com/AURlband/
Bijna ieder jaar staat er wel een album in mijn Top 10 die een connectie heeft richting jazzrock of fusion. Dit jaar had ik zelfs meerdere kandidaten, waaronder het debuutalbum van het Britse Lydian Collective of Niko Tsonevs project Moonparticle. De keuze is echter gevallen op de Noorse band Pymlico, waarvan de frisse, bijna tijdloze sound te horen is op hun meest recente album “Nightscape”. Pymlico is een instrumentale band, met aan het roer drummer Arild Brøter die niet alleen drumt maar ook samen met zijn broer en toetsenist Øyvind Brøter de muziek schrijft en arrangeert en het geheel ook produceert. De Noren tappen op heel vernuftige wijze uit twee muzikale vaatjes en maken daar een eigen cocktail van. We horen fusion-invloeden met een mooie melodieuze rol voor saxofoniste Marie Færevaag maar dan wel gebed in soms kamerbrede toetsenpartijen, met als tegenhanger schitterende elektrisch gitaarwerk. Pymlico verenigt het beste van twee werelden in zich waarbij ze instrumentale virtuositeit uit de jazzrock koppelen aan knap uitgewerkte prog composities.
Website: https://www.facebook.com/Pymlico/
David Crosby zit in zijn meest vruchtbare muzikale fase van zijn leven. Na in 2014 het solo-album “Croz” te hebben uitgebracht werd deze vlot opgevolgd door “Lighthouse” in 2016 en “Sky Trails” in 2017 en uiteindelijk afgelopen jaar met “Here If You Listen”. Daar waar de voorgangers onder zijn solo vlag verschenen is dit een echt gezamenlijk album gemaakt met de muzikanten waarmee hij ook “Lighthouse” maakte: Becca Stevens, Michelle Willis en Michael League. Gezamenlijk in de zin van dat de nummers samen zijn geschreven, maar ook in de zin van gedeelde leadvocalen. Koppel dat aan de subtiele instrumentale arrangementen en de werkelijk schitterende vierstemmige harmonieën en je krijgt een album dat als een warm bad aanvoelt.
Website: http://www.davidcrosby.com
Het album "On Track" van de internationale samenwerkingsband Damanek was in 2017 een bijzonder aangename verrassing, die dan ook hoog in de Xymphonia-eindlijst over 2017 eindigde. We hoorden een energieke, frisse mengvorm van progrock, jazzpop en een puntje A.O.R.. De diverse leden leken in elkaars gezelschap boven zichzelf uit te stijgen: de Brit Guy Manning zong levendiger dan we 'm ooit op zijn solowerk hadden gehoord; de Australiër Sean Timms bleek losgezongen van de bij Unitopia wel erg aanwezige Genesis- en Pink Floyd-invloeden; het spel van sopraansaxofonist Marek Arnold zorgde voor een fris en dartel accent in de muziek. Album nr. 2 is gemaakt volgens hetzelfde recept en in een muziekwereld waar in artiesten keer op keer hetzelfde kunstje uithalen is daar ook helemaal niets mis mee. Zeker niet als de muziek, de productie en het muzikale vakmanschap van zo’n hoog niveau is als op "In Flight".
Website: http://www.guymanning.com/damanek/damanek-index.html
