• Herman Beunk

    Ik heb me in het maken van mijn jaarlijst zo eerlijk mogen willen voegen naar wat ik ook echt het meest en met het meeste plezier gedraaid heb afgelopen jaar, voor zover het in de context van ons programma past. Dus niet of ik wel een afgewogen stijlmix heb of iets dergelijks. Zo staat er dit jaar geen echte jazzrockplaat in mijn lijst (Antoine Fafard had 'm bijna gehaald, overigens), maar jazzy elementen duiken wel in diverse albums op (Damanek, Becca Stevens, Anakdota, in zekere zin ook Jack O' The Clock). Ook opvallend is dat liefst drie platen stiekem al in 2016 verschenen, maar die verschenen zó achter in het jaar, dat ze niet meer konden meedingen naar de lijst van vorig jaar en sowieso nog niet helemaal 'ingedaald' waren in mijn brein (in het geval van Anakdota, waar we u in december 2016 al kennis mee lieten maken).
  •  
    • Top 2017:

    1. Damanek - On Track (GEP)
    2. Jack O' The Clock - Repetitions Of The Old City - I (eigen beheer)
    3. Aurora Project, The - World Of Grey (Freia)
    4. Big Big Train - Grimspound (GEP / English Electric)
    5. Stevens, Becca - Regina (Ground UP)
    6. Anakdota - Overloading (Fading Records)
    7. Barock Project - Detachment (Artalia)
    8. Snow, Angel - Magnetic (Nettwerk)
    9. Sylvan, Nad - The Bride Said No (InsideOut)
    10. White Willow - Future Hopes (The Laser's Edge)

  • 1. Damanek - On Track (GEP)
    Zoals we er bij Xymphonia geen benepen definitie van progressieve rock op na houden, zo heeft de groep Damanek dat ook niet. Frontman Guy Manning heeft connecties met The Tangent en United Progressive Fraternity. Hier voorziet hij zijn maatschappelijk betrokken teksten van muziek die progressief is in de wijze waarop ook invloeden van Toto, Steely Dan en Sting zijn geïncorporeerd. Niet alleen de composities en teksten zijn van hoog niveau, de partijen zijn allemaal fantastisch gespeeld door o.a. gitarist Luke Machin en saxofonist Marek Arnold. Bovendien klinkt het geheel ook nog eens als een klok. Enkele weken geleden presenteerde Manning de Damanek-plannen voor 2018: een nieuwe plaat ("In Flight") én mogelijk optredens in de herfst. Drie Europese concertzalen hadden al interesse getoond. We hopen (nee: gaan er van uit) dat De Boerderij daar bijzit.
    Websites: https://www.facebook.com/DamanekBand/
    en http://www.guymanning.com/damanek/damanek-index.html.

    2. Jack O' The Clock - Repetitions Of The Old City - I (eigen beheer)
    Ze zijn al even bezig, de heren achter de Amerikaanse groep Jack O' The Clock. Vroeg plaatwerk was vooral in de avant-proghoek gesitueerd. "Repetitions Of The Old City - I" is wat toegankelijker, doch ook nog steeds vrij complex. Maar dat maakt de muziek ook zo fascinerend: elementen progressieve folk zijn vermengd met door barokmuziek beïnvloede progressieve rock. Dit alles gebeurt met veel souplesse, flair en schijnbaar gemak - en met een constant veel positiviteit uitstralend gevoel. Er zijn duidelijk raakvlakken met Advent, bij welke band de folkinvloed echter goeddeels ontbreekt. Jack O' The Clock lijkt een synthese te zoeken tussen Jethro Tull (vooral de periode rond "Songs From The Wood", met, juist, het nummer "Jack In The Green"), Gentle Giant (dezelfde hoge souplesse en fijne instrumentbeheersing, plus de barokinvloed) en Gryphon (die de prog-folksynthese zo mooi uitwerkte). Bijzonder is het gebruik van een breed akoestisch instrumentarium, dat erg veel kleur én openheid aan de sound geeft (o.a. cimbaal, fluit, basklarinet, trombone, fagot, viool, banjo, diverse percussie). De band is hard bezig met het vervolgalbum "Repetitions Of The Old City - II".
    Website: http://www.jackotheclock.com.

    3. Aurora Project, The - World Of Grey (Freia)
    Het is The Aurora Project gelukt om als vijftal voor de dag te komen met een heel sterk album waar de kwaliteit op alle manieren vanaf straalt. Of het nu om het doortimmerde verhalende concept gaat, om het pakkende songmateriaal dat al snel niet meer uit je hoofd te verbannen is – óf om het fraaie artwork of de kraakheldere productie. Want niet alleen het al genoemde gitaarwerk van Van den Berg komt uitstekend tot recht, de krachtige baspartijen van Rob Krijgsman doen denken aan Geddy Lee op de topplaten van Rush. Net als de betreurde John Wetton zou je 'm in sommige nummers net zo goed 'leadbassist' kunnen noemen. En de strakke en drumpartijen van Joris Bol klinken zoals drums horen te klinken. De toetsen dringen zelden naar de voorgrond maar zijn wel een belangrijk verbindend en sfeerverrijkend element. De zang van Dennis Binnekade komt extra goed uit de verf als zijn partijen voorzien zijn van (zijn eigen) zangharmonieën. Ooit werd The Aurora Project bij progmetal ingedeeld, maar dat hoor je nu niet meer terug. Hoewel: in de coupletten van het indrukwekkende slotnummer "Dronewars" neigt de gitaarriff toch eventjes naar metal.
    Website: http://www.theauroraproject.com.

    4. Big Big Train - Grimspound (GEP / English Electric)
    Weer een Big Big Train-plaat in de lijst? Wordt dat niet een beetje voorspelbaar? We wéten nu wel een keer dat een goede band is, toch? En het gáát ook maar door: dit jaar zelfs twee hele albums (waar nauwelijks drie maanden tijd tussen zat) én een kerstsingle. De gedachte was ook echt: dat skippen we dit jaar maar eens voor de eindlijst. Maar dat zou de waarheid (het hoge genot bij de vele draaibeurten) geweld aandoen en één extra luistersessie was voldoende om zeker te weten dat "Grimspound" toch wel zeker in de eindlijst hoort. De door de band zelf al zeer hoog gelegde lat op het gebied van componeren, arrangeren en tekstschrijven wordt gewoon weer gehaald en waarschijnlijk mede door de grotere inbreng van de later aangehaakte leden zijn er voldoende nieuwe invalshoeken, die "Grimspound" toch op diverse momenten weer verrassend maakt. Dat er ondertussen een moment is bereikt dat er muzikaal en tekstueel uit andere vaatjes getapt dient, beseft Big Big Train overigens maar al te goed: op de volgende reeks platen gaat dat ook daadwerkelijk gebeuren. We zijn razend benieuwd!
    Website: http://www.bigbigtrain.com/.

    5. Stevens, Becca - Regina (GroundUP)
    Na twee platen met haar Becca Stevens Band is "Regina" is haar eerste 'solo'-plaat. Solo tussen aanhalingstekens inderdaad, want ze krijgt hulp van o.a. Snarky Puppy-voorman Michael League (bas, synthesizers, co-productie) en het Britse, jonge supertalent Jacob Collier (co-productie van een aantal tracks en hier en daar zang en diverse instrumenten). Als je bij eerste beluistering al niet gegrepen wordt door haar fluwelen stemgeluid (dat wel wat wegheeft van dat van Vienna Teng), dan toch wel door de werkelijk prachtige klank. Want ondanks dat er muzikaal veel gebeurt klinken de songs kraakhelder en transparant. Je zou de muziek als licht-jazzy progressieve pop kunnen omschrijven, zoals de vroegere soloplaten van Sting, maar af en toe dringt zich ook, door bijvoorbeeld ukelelespel, een lichte folkinvloed op. Veel zorg is er besteed aan prachtige harmonievocalen, vaak van haarzelf. Bij de inzet van Laura Mvula in "Well Loved" werden we op het verkeerde been gezet: we dachten eerst Joni Mitchell te horen... Becca's stem was te horen in het nummer "The Muse" op David Crosby's "Lighthouse". Dit samen geschreven nummer staat in andere versie, met gewisselde leadzangpositie, maar nog steeds ook samen gezongen op "Regina". Ook die goeie ouwe Crosby heeft dit jaar weer een prachtig album uitgebracht. Dit "Sky Trails" haalde echter nét mijn top 10 niet.

    6. Anakdóta - Overloading (Fading Records)
    De Israëlische band Anakdóta maakt een soort jazzprog die technisch op een bijzonder hoog niveau staat. Toch weet men gevoelvolle muziek te maken, die ook nog eens vaak lekker fris en speels klinkt. Fijn is ook de afwisseling in de zang tussen Ray Livnat (die ons qua stemgeluid doet denken aan de Enschese singer-songwriter Jasper Slaghuis!) en de enorm elastisch klinkende Ayala Fossfeld, die duidelijk een jazzopleiding achter de kiezen heeft. De toetsen van Erez Aviram zorgen voor warmte, zeker als hij Fender Rhodes speelt.
    Website: https://www.facebook.com/Anakdota.il/.

    7. Barock Project - Detachment (Artalia)
    Ik hield mijn hart vast in de aanloop naar de release van het vijfde Barock Project-album "Detachment". Ik was namelijk erg gesteld op de emotierijke en licht-theatrale zangkunsten van Luca Pancaldi. En die had de band helaas verlaten. Toetsenist, componist en bandleider Luca Zabbini lost dit op door een deel van de nieuwe stukken zelf te zingen. Dat doet hij zeer acceptabel: hij heeft een prettige, maar wel wat dunnere, minder rijke zangstem. Voor welkome afwisseling zorgt Peter 'Tiger Moth Tales' Jones, die we ook al tegen kwamen bij Camel en Red Bazar. Vooral "Alone" trekt hij helemaal naar zich toe, hoewel het met zijn meanderende en modulerende melodie ook een Kayak-kwaliteit bezit. Zabbini weet in zijn wervelende composities opnieuw onmiskenbare invloeden van ELP, Genesis en Jethro Tull een frisse draai te geven. Het (zeer lange) album blijkt opnieuw een verslavend werkstuk, waar je niet snel op uitgeluisterd raakt.
    Website: http://www.barockproject.net.

    8. Snow, Angel - Magnetic (Nettwerk)
    De titelloze voorganger van dit album liet weliswaar iets van Angel Snows country-achtergrond doorschemeren, maar bevatte vooraleer superieure diep doorvoeld vertolkte songs, die met producer Viktor Krauss (broer van Alison) spaarzaam maar kleurrijk gearrangeerd waren. Bij beluistering van "Magnetic" geldt opnieuw dat je wel van steen moet zijn om niet weer diep geraakt te worden door die in-en-in melancholiek klinkende voordracht van Snow en de bedwelmende kracht van haar liedjes. De sonische vormgeving is nu echter heel anders: Snow nam voor "Magnetic" Lee Groves in de arm, eerder producer van Goldfrapp en Depeche Mode. Zoals hij ook bij die artiesten deed, boetseerde Groves een elektronisch geluidsdecor rond Snows stem, ook al is de akoestische gitaar niet verdwenen. Bij eerste beluistering is dat even wennen, maar uiteindelijk klinkt toch dezelfde superieure zangeres en songschrijfster door en blijkt dat de invulling die met Groves aan die songs wordt gegeven even goed werkt als Krauss' meer organische. Sterker nog: er worden sferen mee gecreëerd die de warmte en onheilspellendheid hebben van Daniel Lanois-producties, bijvoorbeeld zoals voor diens eigen "Acadie" (1989). Luister maar naar "I Need You".
    Website: http://angelsnow.net/.

    9. Sylvan, Nad - The Bride Said No (InsideOut)
    Dat ik ooit een plaat van Nad Sylvan in mijn jaarlijst zou zetten, verrast me zelf ook wel. De eerste keer dat ik muziek van hem hoorde, middels de plaat van Unifaun, vond ik 'm maar een goedkope Peter Gabriel-rip-off in diens vroege Genesis-jaren. Om zijn Gabriëleske stem werd hij natuurlijk ook door Steve Hackett gevraagd. Op zijn recente solowerk geeft hij er blijk van compositorisch niet voor één gat te vangen te zijn. Hij heeft het dan ook mooi voor elkaar, want "The Bride Said No" is een 'who is who' in de hedendaagse prog scene. Hij nodigde opnieuw musici uit waarmee hij werkte en werkt bij Agents Of Mercy en Steve Hackett, maar daar komen nu ook lieden bij waar die muzikanten op hun beurt weer mee gespeeld hebben. Ga maar na: we horen Steve Hackett, Jonas Reingold en Nick D'Virgilio weer de sterren van de hemel spelen, maar worden nu ook in ons hart geraakt door het spel van Guthrie Govan en Tony Levin. Het fijne is dat Sylvan, al dan niet gestimuleerd door al die klasse om zich heen, zichzelf lijkt te overtreffen met de composities die hij aanlevert - én met zijn zang en eigen spel, want in vrijwel alle stukken speelt hij zelf de nodige keyboard- en gitaarpartijen.
    Website: http://www.nadsylvan.com/ .

    10. White Willow - Future Hopes (The Laser's Edge)
    Bandleider Jacob Holm-Lupo gaf zelf aan dat het zevende White Willow-album min of meer een ode is aan de Yamaha CS 80-synthesizer en de sferen die daar op een album als de "Bladerunner"-soundtrack van Vangelis mee gecreëerd werden. Het levert statige en gelaagde muziek op, waarin je je heerlijk kunt onderdompelen en waarin overigens ook de van eerdere White Willow-platen al zo vertrouwde Mellotron uitgebreid te horen is. Tussen White Willow-activiteiten door wist Holm-Lupo ons onder andere te verrassen met twee fraaie albums van The Opium Cartel, die muzikaal andere accenten legden dan het White Willow-werk. Er is nu wel een welkome extra link tussen beiden, want de op het tweede The Opium Cartel-album te horen zangeres Venke Knutson schittert nu op "Future Hopes", zoals bijv. in het zeer ingetogen kleinood "Silver & Gold", een meer folky moment tussen al die gelaagde synthesizerpracht die we u in het geval van enkele tracks van dit album al meerdere keren hebben laten horen.
    Website: https://www.facebook.com/whitewillowband/ .
  • De overigen 10 albums die op de nominatie voor een top 10-plaatsje stonden (eigenlijk mijn cumulatieve nummer 11)) in alfabetische volgorde:
    Tim Bowness - Lost In The Ghost Light (InsideOut)
    Cosmograf - The Hay-Man Dreams (eigen beheer)
    David Crosby - Sky Trails (BMG)
    EvenSanne - What If (Berthold Records)
    Antoine Fafard - Proto Mundi (eigen beheer)
    Golden Caves - Collision (Freia)
    Steve Hackett - The Night Siren (InsideOut)
    Lifesigns - Cardington (eigen beheer)
    Schooltree - Heterotopia (eigen beheer)
    Sky Architect - Nomad (Freia)

    Meest indrukwekkende live-document:

    David Gilmour - Live At Pompeii (Sony Music)
    Hoewel ik het wegens een defecte TV nog niet eens helemaal optimaal heb kunnen ondergaan, is me nu al wel duidelijk dat dit een waar feestje is. Niet alleen muzikaal, maar natuurlijk ook visueel. En daarnaast is het geheel ook nog eens schitterend verpakt (zeker de luxere edities).

    Favoriete heruitgave:
    Edward Reekers - The Last Forest (CNR, 1980 / Shaded Moon Entertainment, 2017)
    Duidelijk liefdewerk door een grote fan die schuil gaat achter de labelnaam Shaded Moon: David van Hartingsveldt. Niet alleen wijst deze welkome heruitgave mij op een pareltje uit de Nederlandse symfohistorie dat ik nog niet kende - de CD klinkt ook nog eens prachtig, er staan fraaie bonustracks bij op en in het rijk geïllustreerde boekje staat zelfs een hilarisch negatieve recensie afgedrukt.
    Website: http://www.shadedmoon.nl/

    Meest indrukwekkende concert:
    The Aurora Project / Sky Architect / Golden Caves - Metropool, Hengelo, 3 juni 2017
    Big Big Train, Steve Hackett, ARW, Mystery, etc., etc.: natuurlijk waren dat weer te gekke concerten, maar ik denk met bijzonder veel plezier terug aan die juni-avond dat drie zeer getalenteerde Nederlandse bands alledrie een bijzonder sterke indruk maakten op een podium dichtbij huis. Ook Sky Architect en Golden Caves brachten in 2017 fraai plaatwerk uit, die beiden nét niet mijn top 10 haalden. The Aurora Project speelde op doorvoelde en ja, indrukwekkende wijze het gehele album "World Of Grey".

    Dieptepunten van het jaar:
    Het overlijden van John Wetton, vlak nadat hij een nieuwe Asia-tournee had aangekondigd, en dat van Allan Holdsworth, waar net een fraaie oeuvreverzamelbox van was uitgebracht. Beiden hadden een link met Eddie Jobson en hij herdacht ze, naast Keith Emerson (en ook een beetje Greg Lake), tijdens zijn intieme concert in De Boerderij in april. Het was een hartverwarmende avond.