• Maurice Dam

    Top 2014
    Was het vorig jaar nog wikken en wegen wat er in de top 10 moest komen en welke releases het veld moest ruimen, dit jaar is het toch een stuk makkelijker. Ondanks dat er zeker wel een aantal zeer sterke albums zijn verschenen, is de spoeling toch een stuk dunner. Wel is het zoals gewoonlijk niet zo makkelijk welk album de nummer 1 spot mag gaan bestrijken. Het ene moment is het de plaat van IQ, dan weer Opeth of Anathema. Maar ook de plaat van Pink Floyd kan me zeker bekoren. Wat zeker niet mag ontbreken uit de jaarlijst is het project waar Christiaan Bruin in januari aan begon, The Black Codex. Iedere week verscheen er een nieuw hoofdstuk van dit opus, en de lat werd steeds hoger gelegd. Zo mochten we afgelopen week genieten van de wel 17 minuten durende uitsmijter. Ook Iluvatar keerde na jaren weer terug met een zeer fijn album. Ook in mijn lijst de solo-albums van twee gitaristen: Dave Bainbridge en Steve Rothery. De eerste met een heuse progplaat en de tweede eindelijk met zijn lang verwachte solo plaat vol wederom heerlijk gitaarspel. Vreemde eend in de bijt dit keer de Moulettes die met hun folk-prog aanstekelijk werken. Zo blijft een album over wat niet geheel nieuw is maar een remake, “Passio Secundum Matthæum” van Latte E Miele, dat het origineel naar de kroon steekt.


    1. IQ – The Road Of Bones (Giant Electric Pea)
    Op nummer één toch een album van een band die me na aan het hart ligt: IQ. Uiteindelijk gaf dit de doorslag om deze band de nummer 1 van 2014 te gunnen. Op 24 april 2014 ging in de Amsterdamse Melkweg het IQ-album "The Road Of Bones" in première. De opvolger van het alweer 5 jaar oude "Frequency" is zelfs een dubbelaar geworden. Opnieuw zijn er bezettingswisselingen ten opzichte van het vorige album: drie zelfs! Maar in twee gevallen blijkt het de terugkeer van verloren zonen: drummer Paul Cook is na korte afwezigheid alweer terug en ook de in 1989 vertrokken bassist Tim Esau is wedergekeerd. Neil Durant is de nieuwe toetsenist. Hoe onopvallend en ingetogen die Durant als persoon op het podium ook overkomt, op plaat creëert hij vele lagen aan kleuren: een mooie mix van 'vintage' (Mellotron- en Moog-sounds) en modern. De baspartijen van Esau zijn regelmatig zeer prominent: groovy (als in Massive Attack-triphop) in het titelnummer, elders zoemend en ploppend. De andere drie klinken zoals we ze kennen, in lange composities (tot aan 20 minuten lengte) die karakteristiek als IQ klinken. Maar daar is wel veel nieuwe spanning en sfeer doorgejaagd, en de band lijkt met het verse (en oude) bloed een tweede jeugd te beleven. Tevens is “The Road Of Bones” een van de meest donkere IQ-albums geworden, wat in dit geval niet misstaat.
    Website: http://www.iq-hq.co.uk
     

    2. Opeth – Pale Communion (Roadrunner Records)
    Mijn nummer 2: de band die ons in 2013 op het Loreley festival nog voor het einde de biezen deed pakken met hun gebrom (lees grunt). Op plaat is Opeth echter een totaal andere weg ingeslagen. Weg is het gebrom, dat heeft plaats gemaakt voor traditionele prog zoals we die in de jaren zeventig veel in de U.K. vonden. En wat een geweldig album, de nieuwe Opeth, “Pale Communion”. Eigenlijk komen alle facetten wat voor ons progressieve muziek inhoudt aan bod. Melodie, bombast, tempwisselingen, epische stukken, rustige dromerige, geweldige zang, mooie gitaarsoli... Met "Pale Communion" lijkt de Zweedse groep Opeth definitief afscheid genomen te hebben van de metal. Waar op voorganger "Heritage" nog passages in metalstijl waren te vinden, zul je op "Pale Communion" vergeefs speuren naar een grunt, riff of power chord. Nu horen we dynamische composities, vaak met meerdere secties, met akoestische gitaartokkels, meerstemmige zang, lyrische gitaarsoli, warme Hammond en heerlijk losjes gespeelde drums. Opeth-opperhoofd Mikael Akerfeldt is niet alleen verantwoordelijk voor alle composities, maar ook voor de weldadige productie. Kameraad Steven Wilson was deels betrokken bij de engineering en levert achtergrondvocalen. Dave Stewart schreef een strijkersarrangement.
    Website: http://www.opeth.com/
     

    3. Anathema – Distant Satellites (Kscope)
    Een album dat in de loop van het jaar steeds beter is geworden (in ieder geval het gevoel erbij) is de nieuwe Anathema, "Distant Satellites". Het abum kreeg nogal wisselende kritieken, wat niet zo heel gek is, daar het een album is met twee gezichten. Tot en met het nummer dat dezelfde naam heeft als de band horen we de Anathema, zoals we die kennen sinds de groep het metalpad heeft verlaten. Opnieuw een zwaar melancholieke sfeer, gehuld in prachtige arrangementen, waarbij opnieuw Dave Stewart (die uit de Canterbury-scene) voor fraaie kleuringen met strijkers zorgt. Na "Anathema" volgt een aantal nummers die als ondergrond een elektronisch ritme kennen, maar toch kenmerkend Anathema is. En dat de band houd van expirimenteren is wel duidelijk door de wisseling die de leden onderling ook hebben gemaakt. Zo is de toetsenist nu terug te vinden achter het drumstel en mag Danny Cavanagh live de toetsen er bij doen. Je kan zeggen wat je wilt van Anathema, de band houd het voor zichzelf en de fans zeker spannend.
    Website: http://www.anathema.ws/
     

    4. Pink Floyd – The Endless River (Parlophone)
    Warempel! Een nieuwe Pink Floyd-plaat in 2014! En wat een plaat. Wie een “Division Bell” deel 2 verwacht komt toch redelijk van een koude kermis thuis: er staat maar één vocaal nummer op. Voor de liefhebber van het oude Floyd is er echter veel te genieten. Er is het afgelopen jaar dan ook veel gezegd en geschreven over het nieuwe album van Pink Floyd, “The Endless River”. Her en der lopen de gemoederen soms hoog op: de één vindt het één pot opgewarmde liflafjes, de ander vindt het de mooiste muzikale trip in jaren. Het is inderdaad niet echt 'nieuwe' muziek, in de zin dat dit album voor een groot deel gebaseerd is op demo-opnamen voor het album “The Division Bell”. Maar dit waren niet zo zeer stukken die niet goed genoeg waren toentertijd, maar meer muziek waarvoor simpelweg geen ruimte was op het in 1994 verschenen album. David Gilmour en Nick Mason hebben die tracks nu verder bewerkt, met in het achterhoofd de gedachte dat dit ook de laatste Pink Floyd-sessies waren met toetsenist Richard Wright. Het levert een album op dat uit vier lange "plaatkanten" bestaat en een heerlijke, nagenoeg instrumentale luistertrip door de geschiedenis van Pink Floyd. Een passend sluitstuk op de imposante nalatenschap van één van de meest invloedrijke bands aller tijden.
    Website: http://www.pinkfloyd.com
     

    5. Steve Rothery – The Ghost of Pripyat (eigen beheer)
    Marillion-gitarist Steve Rothery werd in 2013 uitgenodigd om op het jaarlijkse Plovdiv Guitar Festival te komen spelen. Ter voorbereiding organiseerde hij een aantal schrijfsessies met bevriende gitarist Dave Foster, waar beiden zeer tevreden over waren. Nadat ook een toetsenist en ritmesectie waren geregeld in de vorm van Riccardo Romano, Leon Parr en Yatim Halimi, had men al snel het gevoel dat er iets bijzonders aan het ontstaan was. En zo groeide deze uitnodiging uit tot iets wat uiteindelijk dit instrumentale studio-album “The Ghosts Of Pripyat” is geworden. Het publiek in Plovdiv had indertijd alvast een voorproefje, en uiteindelijk ook wij, want dat concert is in maart al op DVD uitgebracht. De meeste nummers die op het album terecht zijn gekomen werden al gespeeld, maar zijn bij het opnemen in de studio nog wel veranderd. Zo zijn er bijv. extra partijen toegevoegd in enkele stukken, ingespeeld door niemand minder dan Steve Hackett en Steven Wilson. Het artwork laat de spookstad Pripyat zien, in de buurt van Tsjernobyl en verlaten sinds de kernramp aldaar. Het is van de hand van Lasse Hoile, bekend van zijn werk voor Steven Wilson.
    Website: http://www.steverothery.com/
     

    6. The Black Codex (eigen beheer / deels al verschenen en deels later dit jaar op CD via Freia)
    The Black Codex is een muzikaal hoorspel dat het hele jaar 2014 heeft bestreken! Als muziekliefhebber kon je een abonnement nemen op de gehele serie. Iedere week kreeg de abonnee van The Black Codex nieuwe muziek toegezonden. Daarnaast levert Bruin daar beeld bij in de vorm van bijvoorbeeld schetsen. Het verhaal is dan ook een echt epos is in de trant van de Da Vinci Code. Het zal de liefhebber van fantasy-verhalen zeker bevallen. Muzikaal gezien is het ook indrukwekkend wat Christiaan heeft geproduceerd. Als abonnee wordt je bijna direct in het verhaal gezogen en wordt er al direct een bepaalde spanning en sfeer neer gezet. Het is zeker indrukwekkend als je je bedenkt dat Christiaan zo goed als alleen verantwoordelijk is voor de muziek. The Black Codex komt muzikaal gezien nog het dichts bij de platen die Christiaan onder de noemer Chris maakt. Het gehele project is nu ook in delen bij Freya Music op CD verkrijgbaar en zal in 4 delen verschijnen. Of je kan kiezen om allen in zijn geheel in een mooie box aan te schaffen, maar dan moet je tot april wachten.
    Website: www.theblackcodex.com/
     

    7. Dave Bainbridge – Celestial Fire (Open Sky)
    In april 2013 startte Dave Bainbridge een crowdfunding-actie om geld binnen te halen voor het opnemen van zijn tweede solo-album. Twee maanden later hadhij zijn doel al bereikt en toen begon het echte werk. Eén jaar en drie maanden verder en “Celestial Fire” ligt voor ons. De titel dekt volledig de lading van muziek: zoals bijna altijd is Dave's muziek hemels geïnspireerd, maar dit keer word er ook figuurlijk metheel veel vuur gespeeld. Daar waar Dave's werk met Iona ergens op het kruisvlak van sfeervolle Clannad-achtige folkpop en symfo ligt, is dit tweede solo-album voor de volle 100% progrock. We horen nog steeds die typische atmosferische klanken, de klagende klank van de Ierse doedelzak duikt op maar we horen ook de donderende bas en drums van respectievelijk Randy George en Collin Leijenaar, beide bekend van Neal Morse, en de gepassioneerde zang van Damian Wilson. En dat zijn nog maar een paar van de vele gasten op dit album. Maar het is met name Dave Bainbridge zelf die hoge ogen gooit met uitermate sterke composities, natuurlijk ook zijn gitaarspel maar ook met zijn piano- en toetsenwerk.
    Website: http://www.davebainbridge.com/
     

    8. Latte E Miele – Van Passio Secundum Matthæum - The Complete Work (Black Widow Records)
    We hebben de afgelopen jaar redelijk wat Italiaanse prog voorbij zien komen. Veel van de 'klassieke' bands zijn weer of nog actief. Zo ook Latte e Miele. Was er in 2009 al voorzichtig een nieuwe plaat in de originele bezetting, aangevuld met een extra lid die indertijd in de tweede bezetting van de band speelde. Nu verrast de band ons met een herbewerking van zijn debuutalbum. De klassieker “Passio Secundum Matthaeum”, oftewel Latte E Miele's versie van de Mattheus-Passie. Het is niet zomaar een kopie van het origineel geworden. De band heeft veel tijd besteed om er een waardige upgrade van te maken, waardoor het eindresultaat rijker en voller klinkt dan het origineel. Zo is er een zestal nieuwe composities toegevoegd en een aantal nummers licht verbouwd. Deze versie moet je dan ook beschouwen als een compleet nieuw album. Dat het symfonisch hoogstaande prog betreft wisten we al, deze versie scoort de extra punten met het koor. Er zijn dan ook vele muzikale vrienden van gelijkgestemde bands gevraagd mee te doen, waaronder leden van Jumbo, Osanna, Circus 2000, Pholas Dactylus, Picchio dal Pozzo, Il Tempio Delle Clessidre, New Trolls en Picchio Dal Pazzo. Deze verschillende vocalisten vertellen het verhaal van de passie (wel in het Italiaans) wat soms overweldigend over kan komen, maar perfect past bij de grootsheid van het album. Daarom verdiende het album ook de status 'Album Van De Maand Oktober'.
    Website: https://www.facebook.com/pages/LATTE-E-MIELE/316295138804?fref=ts .
     

    9. Iluvatar – The Silence (10T Records)
    De nieuwe Iluvatar, het vierde album in de 22 jaar tijd sinds het debuut, was Album van de Maand September! De albumtitel "From The Silence" verwijst naar het feit dat het liefst 15 jaar stil is geweest rond deze symfonische rockband uit Baltimore, Maryland. Toch klinkt het album meteen vertrouwd, als een vorm van thuiskomen. Die warme, pure symfonische rocksound weerklinkt opnieuw een album lang, met volle keyboardtapijten en fijn gitaarwerk. Bovenal is daar de emotioneel bewogen zangstem van Glenn McLaughlin, die je altijd weer de oren doet spitsen. Het is dan ook erg jammer dat hij na de opnamen van dit album om persoonlijke redenen afscheid heeft moeten nemen van de band. Het album biedt een afwisseling tussen frisse compacte songs en gelukkig ook weer enkele van die langere, tegen de tien minuten durende stukken waar de band altijd al zo in excelleerde. En als volger van het eerste uur mocht dit album natuurlijk niet ontbreken in mijn jaar lijst.
    Website: http://www.iluvatarband.com/

    10. Moulettes – Constellations (Navigator Records)
    Met “Constellations” levert de alt-folk-prog-band Moulettes zijn derde en meest ambitieuze album af. Hun vernuftig in elkaar stekende songs zijn nog steeds van de hand van zangeres/celliste Hannah Miller, ook zijn er nog steeds de fantastische meerstemmige harmonieën die ze neerzet met fagottiste Ruth Skipper. Maar de arrangementen zijn in vergelijking met het vorige album nog rijker, nog orkestraler, waarbij men zich niet druk heeft gemaakt over het feit of het live wel allemaal zo op het podium is te brengen. Voor dit album heeft de band, waarvan ook drummer Oliver Austin en bassist Jim Mortimore (zoon van ex-Gentle Giant drummer Malcolm Mortimore) deel uitmaken, een groot aantal gastmuzikanten gevraagd. Meest opvallend in dat rijtje zijn The Unthanks en niemand minder dan de God Of Hellfire: Arthur Brown.
    Website: http://www.moulettes.co.uk/