Maurice Dam

 

Top 2020:
Na een vrij bizar jaar is het alweer tijd om terug te blikken op 2020. Natuurlijk heeft de corona-pandemie een groot stempel gedrukt. Ondanks dat concerten geen doorgang konden vinden, was het toch een bijzonder goed muziekjaar, getuige de vele nieuwe releases die ik in 2020 heb aangeschaft. Maar wat zeker zijn weerslag op mijn aankopen heeft gehad waren de Bandcamp-vrijdagen, waarbij dit muziekplatform afzag van de commissie die normaal ingehouden wordt bij iedere verkoop die een act doet. Dit leidde ertoe dat bands speciaal hiervoor nieuwe muziek gingen maken of juist heel bijzondere archiefopnames uitbrachten. Vooral Pallas heeft veel fans blij gemaakt met de uitgebreide maandbundels. Bands die ik waarschijnlijk anders nooit had ontdekt zijn Pencarrow, Rubber Tea, Dim Gray, Drowning Steps en Lunar Clock.

Bij het opmaken van de balans voor de jaar lijst kwam ik tot een kleine 30 titels, waartussen voor het eerst ook download-only-albums zitten. Net als vorig jaar zou er met gemak een schaduwlijst kunnen worden gemaakt. Maar om niet in herhaling te vallen presenteer ik deze keer een top 30. Daarbij moet vermeld worden dat nummer 1 t/m 7 allen eigenlijk recht hebben op de nummer 1-positie: het is na iedere draaibeurt stuivertje wisselen. Doorslaggevend dat mijn uiteindelijke nummer 1 oudgediende Solstice is geworden, is alleen al om de gitaarsolo in het nummer “A New Day”. Het tweede album van Pencarrow is dusdanig bijzonder uitgegeven dat deze Nieuw-Zeelandse band alleen daarom eigenlijk al de nummer 1-plek verdient. Dat het eerste album van Mark Kelly’s Marathon pas op de nummer 4-positie is te vinden, heeft ook zeker te maken met de gunfactor aan nieuwe namen. Wat opvalt is dat mijn lijst redelijk wat verschillende landen vertegenwoordigt.

1. Solstice - Sia (Giant Electric Pea, 2020)
2. Pencarrow - Growth In The Absence Of Light (eigen beheer, 2020)
3. Rubber Tea - Infusion (Sireena Records, 2020)
4. Kelly's Marathon, Mark - Mark Kelly's Marathon"(earMusic, 2020)
5. Windom End – Perspective Views (FREIA Music (LP) / Belle Antique (2-CD), 2020)
6. Drowning Steps - The Echo Of A Distant Past (eigen beheer, 2020)
7. Dim Gray – Flown (eigen beheer, 2020)
8. Chimpan A - The Empathy Machine (Tigermoth Records, 2020)
9. Lunar Clock – The Scream Of Nature (eigen beheer, 2020)
10. M-Opus – Origins (eigen beheer, 2020)

1. Solstice - “Sia” (Giant Electric Pea, 2020)
In 2020 bestond Solstice 40 jaar en na een paar jaar stilte viert de Britse band dit jubileum met een nieuw studio-album: “Sia”. Dit zesde album in de bandgeschiedenis is het eerste dat verschijnt op het label van IQ: Giant Electric Pea. Solstice speelde in de jaren 80 overigens vaak met IQ samen. Er is wel weer wat veranderd in de bezetting: na meer dan 20 jaar dienst is zangeres Emma Brown vervangen door Jess Holland. Ze was al een bekende van Solstice-bandleider/gitarist Andy Glass en violiste Jenny Newman, want de drie spelen samen in een folkband. Toen Holland wat vocalen deed op nieuw werk dat Glass aan het schijven was, bleek Holland gezegend met een heel fijne stem die vooral goed tot recht komt in fraai gelaagde zangpartijen. Bovendien vond men dat nieuwe werk heel geschikt voor Solstice. Wat gelijk opvalt aan “Sia”, is dat het album een relaxte vibe heeft, maar ook fris klinkt. Het album trapt af met het meer dan 12 minuten durende “Shout”, dat direct het vertrouwde Solstice-geluid laat horen, met natuurlijk een prominente rol voor de viool van Newman en het heerlijke gitaarspel van Glass. De al weer jaren vaste ritmesectie, bestaande uit Robin Phillips en Pete Hemsley, levert wederom fraai zoemend basspel en strak drumwerk. De muzikale maaltijd wordt gecompleteerd door Steven McDaniel, die heerlijk wegspeelt op elektrische piano en orgel en daarnaast synthesizertapijtjes neerlegt. Naast het rustige werk valt “Stand Up” op: zo’n klassiek uptempo Solstice-nummer waarin de viool en gitaar mooi samenspel laten horen. Het hoogtepunt wordt voor het laatst bewaard met de officiële albumafsluiter “A New Day”. Je voelt dat dit slepende nummer naar een climax werkt en die komt dan ook met een magistrale gitaarsolo aan het eind. Goede reden om dit nummer vanavond te laten horen. Dan volgt er overigens nog een toetje, want er is een bonus in de vorm van een remake van het nummer “Cheyenne”, dat origineel afkomstig is van het debuutalbum “Silent Dance”.
Website: http://www.solsticeprog.uk

2. Pencarrow - “Growth In The Absence Of Light” (eigen beheer, 2020)
Dit bijzondere album mag met recht de nummer 2-positie van mijn lijst innemen. Pencarrow debuteerde in 2016 met het album “Dawn Simulation”. Op die plaat liet de Nieuw-Zeelandse band voornamelijk muziek horen die aan de stevige kant van het prog-spectrum is te plaatsen. Vier jaar is er echter gewerkt aan de opvolger en het resultaat blijkt wel even andere koek. Volgens Pencarrow is “Growth In The Absence Of Light” een muzikale zoektocht naar liefde, verlies en eigen bewustzijn. Dit wordt ondersteund door een breed muzikaal palet. Daar waar op de voorganger gitarist Tonnie ten Hove nog een hoofdrol vervulde, is het nu voornamelijk toetsenist Anthony Rose die domineert. Aan het veelvuldige, filmische en orkestrale toetsenspel is duidelijk af te horen dat er is nagedacht om een compleet en vooral ook dynamisch album af te leveren. De productie is dan ook uitstekend en de plaat klinkt warm en kamerbreed. Natuurlijk is er nog steeds voldoende ruimte voor stevige uitspattingen, waarin drummer Justin Chorley even ‘los’ kan gaan, ondersteund door de heerlijke baslijnen van Todd Thompson. Vooral op het eerste deel van het album, vanaf het erg naar “Shine On You Crazy Diamond” neigende begin, weet de band een perfecte balans te vinden en krijgen we een aantal heerlijke gitaarsolo’s geserveerd. Halverwege de plaat prijkt een zeer mooi georkestreerd, bijna klassiek stuk: zeer indrukwekkend gedaan. Op vijf van de 11 nummers wordt gezongen en ook in dit aspect is de nodige zorg in gestoken. Ten Hove heeft een fijne stem die over de muziek zweeft. Het album is in eigen beheer uitgebracht, maar zou zeker niet misstaan op een label als Kscope. Voor nu kan je het album bestellen via Bandcamp; de deluxe editie met foto boek is echter al uitverkocht.
Websites:
https://www.facebook.com/pencarrowband/
https://pencarrow.bandcamp.com/album/growth-in-the-absence-of-light

3. Rubber Tea - “Infusion” (Sireena Records, 2020)
“Infusion” is het debuutalbum van Rubber Tea. Deze uit Bremen afkomstige band heeft sinds de formatie in 2017 aan deze muziek gewerkt. Eerst was Rubber Tea een kwintet, maar ondertussen bestaat de bezetting uit zes muzikanten, die een breed instrumentarium bespelen. De hoes doet vermoeden dat het album wel eens psychedelisch getinte muziek zou kunnen bevatten, maar niets is minder waar. In ruim 45 minuten neemt Rubber Tea je mee op een reis door de verschillende stromingen binnen de prog. Zangeres Vanessa Gross is de verteller die je meeneemt in de verhalen. Zij heeft een zeer aangename stem en bij vlagen klinkt de muziek in de vocale delen als die van de latere White Willow. Daarnaast speelt Gross ook nog eens sax en fluit, waardoor er direct een Canterbury-wind door de muziek komt waaien. Solo's ontbreken natuurlijk niet: twee gitaristen, Jonas Roustai en Maik Scheling, nemen het op tegen het forse toetsenarsenaal van Lennart Hinz. Als de heren samen los gaan, hoor je zeker de invloed van o.a. IQ en het oude Genesis terug. Albumafsluiter “American Dream” laat dan weer meer de ambient-kant van Rubber Tea horen. Ondanks de brede invloed aan stijlen is “Infusion” een zeer coherent en sterk debuutalbum.
Website: https://rubbertea.de/en/

4. Kelly's Marathon, Mark - "Mark Kelly's Marathon" (earMusic, 2020)
Van alle leden van Marillion is Mark Kelly nagenoeg de enige zonder een in het oog springende solo-carrière. Wel heeft de toetsenist regelmatig laten blijken te werken aan album buiten Marillion om en nu is dat er dan in de vorm van het debuut van Mark Kelly's Marathon. Kelly blijkt een band om zich heen geformeerd te hebben, bestaande uit redelijk onbekende muzikanten. De meest bekende is drummer Henry Rogers die in het verleden bij Final Conflict, Touchstone en DeeExpus heeft gespeeld. De andere muzikanten zijn zanger Oliver M. Smith en bassist/gitarist Conal Kelly (neef van Mark), plus de gitaristen John Cordy en Pete Wood. Maar misschien nog wel net zo belangrijk is tekstschrijver Guy Vickers, die Kelly's collectie muzikale ideeën van een raamwerk voorzag met zijn boeiende teksten en die ook samen met Kelly aan de arrangementen werkte. Dat heeft geresulteerd in een album waarop een drietal bondige songs omklemd is door het ruim 10 minuten durende “Amelia” en het kwartierlange “Twenty Fifty One”. Muzikaal is Mark Kelly's Marathon te plaatsen in de traditie van de Britse neoprog, maar dan met een moderne inslag. De aanwezigheid van twee en soms drie gitaristen doet verwachten dat er een flinke gitaarmuur word opgebouwd, maar de muziek is juist opvallend open te noemen en zit vol gedetailleerde melodieuze gitaarpartijen. Kelly kiest voor het soort smaakvolle inkleuringen zoals we die van hem gewend zijn en speelt vooral ook veel piano op dit album. Niet alleen zijn de teksten zoals gezegd van hoge kwaliteit; ze worden ook nog eens gepassioneerd vertolkt door Oliver M. Smith. Op de meegeleverde, live in de Real World Studios opgenomen DVD klinkt alles nog een graadje intenser. En daarmee kan Mark Kelly's Marathon gerust tot één van de hoogtepunten van 2020 worden gerekend.
Website: https://marathonsounds.com/

5. Windom End –“Perspective Views” (FREIA Music (LP) / Belle Antique (2-CD), 2020)
Als een nieuwe band uit Zweden zich aan de progressieverockwereld presenteert, schept dat altijd bepaalde verwachtingen. Met het onlangs uitgebrachte debuutalbum van Windom End is dat niet anders. De oprichting vond trouwens al in 2007 plaats, na een discussie over wie de beste gitarist ter wereld is, tussen gitarist Tomas Nyström en bassist Pierre Stam die met death metalband Mourning al vier albums op zijn naam had staan. Muziek schrijven ging het duo goed af en met Mikael Arvidsson werd al snel een zanger aangetrokken, maar het bleek lastiger een drummer te vinden. In 2015 besloot men contact op te nemen met ex-Moon Safari-drummer Tobias Lundgren die volmondig instemde de band te komen versterken. Toch duurde het vervolgens nog vijf jaar eer “Perspective Views” klaar was. Het album is in Europa op Freia Music verschenen als LP met CD terwijl in Japan via het label Belle Antique een 2-CD-versie is verschenen met 3 extra nummers. Nu we de administratie hebben doorgenomen, komen we bij de muziek: hoe klinkt de band eigenlijk? Als je zou hebben gezegd dat de band uit het Engeland van begin jaren 80 stamt, dan zou menig progliefhebber er zijn ingetrapt. “Perspective Views” bevat een hoge dosis oude Marillion en IQ maar laat ook zeker overeenkomsten horen met de eerste paar albums van Arena. Toch is er wel degelijk een eigen draai, die je kan toeschrijven aan de Zweedse eigengereidheid. Nu vraag je je waarschijnlijk af: 'maar als de band klinkt als genoemde voorbeelden hoe zit het dan met de toetsenist?' Opvallend genoeg heeft Windom End geen bandlid dat zich hier exclusief op toelegt; Nyström en Stam delen de nogal prominente toetsenpartijen op dit album.
Websites:
http://windomend.com/
https://windomend.bandcamp.com/

6. Drowning Steps - “The Echo Of A Distant Past” (eigen beheer, 2020)
In 2016 richtte de uit Brazilië afkomstige Caio Claro het project Drowning Steps op om progressieve rock te gaan maken, die voornamelijk beïnvloed bleek door Pink Floyd, Sigur Rós en Steven Wilson. Na een eerste EP en album werd Drowning Steps in 2018 een duo door de toetreding van Tiago Pierucci. Zoals gezegd zijn de heren duidelijk beïnvloed door Steven Wilson, maar ook de klassieke prog heeft sporen nagelaten. Afgelopen februari verscheen het tweede volwaardige album “The Echo Of A Distant Past” via Bandcamp. Een verrassend fijn album met hoogstaande en goed geproduceerde prog. Eén van de hoogtepunten is “Where Is My Life”. Hier grijpen de heren duidelijk terug op de “Stupid Dream”-periode van Porcupine Tree, maar halverwege komt een omslag in het nummer met een heerlijke uitbouw, waarmee succesvol een “Entangled”-gevoel wordt neergezet. Door Claro's's fijne stem en diens manier van zingen, heeft het album een dromerige sfeer.
Websites:
https://drowningsteps.bandcamp.com/album/the-echo-of-a-distant-past
https://www.facebook.com/drowningsteps/

7. Dim Gray – “Flown” (eigen beheer, 2020)
“Flown” is het eerste Album van de Maand in mijn lijst. Afgelopen zomer verscheen het debuutalbum van dit uit Noorwegen afkomstige trio, dat wordt aangevuld met drie gastspelers. Het pad dat deze Noren bewandelen is duidelijk beïnvloed door bands als Sigur Rós en Radiohead. Daarnaast zijn er indie-folk- (à la Fleet Foxes), kamerpop- en ook zeker een flinke dosis Steven Wilson-invloeden door de muziek verweven. Juist deze combinatie zorgt voor een uniek geluid. “Flown” is een conceptplaat, met als hoofdthema's verlies en eenzaamheid. In 12 liedjes creëert de band een doorlopend verhaal dat van heel klein (“Wandering”; alleen piano en zang) tot groots en episch klinkt, zoals bijvoorbeeld het einde van “Light Anew”. Wat gelijk opvalt is de sterke zang, die zo nu en dan wat weg heeft van die van Keane's Tom Chaplin. In “Light Anew” vormen die vocalen een perfecte combinatie met het cleane gitaarspel. Dim Gray beschikt overigens niet over één maar twee begenadigde zangers – iets wat vol wordt uitgebuit in het melancholische en o zo mooie “Ouroborus”, met verder vrijwel uitsluitend strijkinstrumenten en percussie. Zoals de band zelfs ook al pretendeert, is “Flown” meer dan de som der delen en moet ook zeker als een geheel worden geluisterd en dan kom je uiteindelijk uit bij album afsluiter “Black Sun”, waar we vanavond naar gaan luisteren en wat ons wel doet denken aan de muziek van Landberk. Het album is niet op CD of vinyl verschenen, maar alleen als digitale download verkrijgbaar.
Website: https://dimgraymusic.bandcamp.com/releases

8 Chimpan A - "The Empathy Machine" (Tigermoth Records, 2020)
Robert Reed is een man met kameleontische muzikale eigenschappen. Met Magenta maakt de Brit symfonische rock die op de leest van Yes is geschoeid, onder de vlag van Kompendium maakte hij een Keltische rockopera en onder zijn eigen naam brengt hij albums uit waarop hij zich laat inspireren door de muziek en werkwijzen van Mike Oldfield. En dan is er nog een project genaamd Chimpan A, opgezet door Reed samen met zanger Steve Balsamo en gitarist Robert Thompson, met als doel moderne elektronische pop met progressieve insteek te maken. In 2006 verscheen een eerste album dat toentertijd aan ons, en met ons aan velen, is voorbijgegaan. Dat is jammer want liefhebbers van de sound van Portishead en ook Archive kunnen hier hun hart ophalen. En nu is er dan, 14 jaar later, een tweede album verschenen en ditmaal gaan hopelijk meer mensen zich aan deze muziek laven, want "The Empathy Machine" is een bijzonder album geworden. Chimpan A is afgeslankt tot het duo Reed en Balsamo, maar het wordt door de nodige gastmuzikanten bijgestaan, waaronder voormalig Godsticks- en Magenta-drummer Steve Roberts. Naast dat we Steve Balsamo op zang horen zijn er ook vocale bijdragen van 'spoken word artist' Tony Dallas, Rosalie Deighton, Kirstie Roberts, klassieke sopraan Shan Cothi en Magenta-zangeres Christina Booth. Dit alles gevat in een tot in de puntjes verzorgde productie waarin Reed laat horen ook met moderne elektronica overweg te kunnen. "The Empathy Machine" is daarmee een album dat op een indrukwekkende wijze laat horen dat Reed nog meer in zijn mars heeft dan we al wisten. De song "The Calling" is ook nog eens voorzien van een uitermate intrigerende video, die met name liefhebbers van de donkere Britse of Scandinavische misdaadseries zal aanspreken.
Websites:
https://www.facebook.com/chimpanauk/
http://tigermothhosting.co.uk/chimpana/index.html

9 Lunar Clock – “The Scream Of Nature” (eigen beheer, 2020)
Het is altijd fijn om een nieuw Nederlands product te mogen presenteren. Lunar Clock is een project-georiënteerd ensemble dat al vanaf 2014 heeft gewerkt aan “The Scream Of Nature”. Dit ambitieuze album is geïnspireerd op het werk van de Noorse schilder Edvard Munch, ja die van De Schreeuw. Als je dan ook nog eens kijkt naar de invloeden en artiesten die de muzikanten goed vinden, wordt zo goed als het gehele spectrum van de prog en aanverwante stijlen wel genoemd. En je hoort warempel ook veel van de genoemde bands doorklinken in de muziek. Een kleine greep: Gentle Giant, Weather Report, Tangerine Dream, Zappa en natuurlijk Genesis krijgen een vermelding. We zouden daar zelf Mike Oldfield nog aan toe willen voegen, getuige het intro van “Metabolism II”, hoewel er ook een Kayak-invloed in dit nummer te bespeuren is. Toch heeft het album zeker een eigen identiteit en geluid. De band weet goed een sfeer neer te zetten, waarbij de vaak donkere werken van Munch in bijpassende muziek is gevat, zoals bijvoorbeeld in het eigenaardige “A Winter Storm On Spring Blossom”. Het hoesontwerp is overigens van Stormvogel, de bespeler van de analoge synths op "How U Gonna Stroke Yer Solo" van Twan van Gerven.
Website: https://lunarclock.bandcamp.com/album/the-scream-of-nature

10 M-Opus – “Origins” (eigen beheer, 2020)
Ook mijn tweede voorgedragen Album Van De Maand kan niet ontbreken in mijn jaar lijst en phew, ga er maar even voor zitten! Het tweede album van M-Opus is maar liefst 135 minuten lang en is een heus science fiction-concept album. Verschillende karakters leiden je in de loop van dit “Origins” door een verhaal vol teleportatie, tijdreizen en meer van dien. Maar laten we eerst M-Opus beter introduceren deze Ierse band bestaat uit Jonathan Casey, Mark Grist en Colin Sullivan. Casey is de oprichter en ook degene die het concept bedacht. Casey is al lang actief in de muziek (hij was onder anderen lid van de David Cross Band) en wilde altijd al een progband formeren, maar niet zo maar een. M-Opus heeft een fictieve geschiedenis en de albums die men produceert zijn ‘verplaatst’ naar een jaar. Zo was hun debuut album “Tryptich” zogenaamd uit uit 1975 (maar in werkelijkheid 40 jaar jonger) en dit zojuist verschenen “Origins” uit 1978. Snapt u het nog! Terug naar de muziek: “Origins” bevat klassieke moderne prog die natuurlijk veel op heeft met het fictieve jaar van verschijning. Het album laat zich beluisteren als ware het een film en je moet het echt een aantal keer hebben gehoord om het een beetje te doorgronden. Het veelvuldig gebruik van dialoog geeft het gevoel van een rock-opera, maar is zeker niet storend en naarmate het album vordert leer je de karakters kennen. Er zijn muzikale raakvlakken met bands als IQ, The Flower Kings, Carptree en Spock’s Beard en natuurlijk Genesis. Er doen veel gasten mee om de verschillende karakters te vertolken. Daarnaast is bijvoorbeeld Anthony "Anto" Drennan (Mike & The Mechanics, Genesis, Clannad, The Corrrs) te horen op een van de nummers. Het volledige verhaal is te downloaden van de bandwebsite.
Website: https://www.m-opus.com/